تو اصفهان که پلهای قشنگ کم نداره، یه پل هست که انگار از قصهها اومده بیرون. اسمش “پل خواجو”هستش که توی دوره صفوی ساخته شده و یه زمانی جزو خوشگل ترین پل های دنیا بوده.تصور کن غروب آفتاب باشه، تو روی پل قدم می زنی و صدای دلنشین آب که از زیر طاقها رد می شه رو میشنوی. یه حس عجیبی بهت دست میده، انگار که داری روی بال فرشتهها پرواز میکنی.
هرکی که به اصفهان میاد، حتماً یه سری به پل خواجو می زنه. این پل پر از راز و رمز و شگفتیه. کافیه یه کم دقیقتر نگاه کنی تا بفهمی چی توی این سنگ و آجرها نهفته. ما توی این مقاله از مجله گردشگری یه سری از زیبایی های این پل رو نشونت دادیم که اگه دوست داری می تونی بری ببینیش.
پل خواجو کجاست؟
تو جنوب اصفهان، یه پل قشنگ هستش که اسمش “پل خواجو”ئه. این پل رو روی زاینده رود ساختن و الان شده یه جاذبه توریستی مهم. هر کی که اصفهان میاد، حتماً یه سر به این پل میزنه.میشه گفت این پل حدود 1800 متر با پل سی و سه پل (پل الله وردی خان) فاصله داره.میتونی این پل رو آخر چهارباغ خواجو و یا تو خیابون کمال الدین اسماعیل اصفهانی پیدا کنی. اگه میخوای با مترو بری پل خواجو، نزدیک ترین ایستگاه، سی و سه پل هست. از اونجا می تونی دو کیلومتر تا پل پیاده روی کنی یا یه تاکسی بگیری.
لوکیشن پل خواجو اصفهان
بیشتر بخوانید: جاهای دیدنی اصفهان
۷ عجایب پل خواجو
شاهکار مهندسی بی نظیر:
تصور کن یه پل 133 متری که رو 21 ستون سنگی غولپیکر بنا شده! این فقط یه تصور نیست، این پل خواجو، یه شاهکار مهندسی از دوره صفویه! مهندسهای زبل دوره صفوی با یه عالمه ذکاوت و خلاقیت، یه پل محکم و زیبا رو فقط با آجر و سنگ ساختن. طاقهای قشنگ پل، هم بهش زیبایی میدن و هم محکمش میکنن. تناسب دقیق همه چی توی این پل، از ستونها تا طاقها، نشون از نبوغ معماران ایرانی داره. یه نگاه به این پل کافیه تا بفهمی ایرانیها توی ساخت و ساز چه استاد بودن!
راز عمر طولانی پل:
پل خواجو، ریش سفید زاینده رود، قرن هاست که تماشاگر روزگار بوده. اما چی باعث شده که هنوز سرپا باشه و خم به ابرو نیاره؟
ملات ساروج: یه جور چسبی که نه آب روش اثر داره نه ساییدگی. واسه همین پل عمری طولانی پیدا کرده.
پایههای نیم دایرهای: مثل یه تیغه عمل میکنن و آب رو به یه سمت هدایت میکنن تا فشار کمتری به پل بیاد.
خلاصه که این پل یه نمونه ناب از مهندسی ایرانیه که هنوزم داره نفس می کشه.
این پل که روی یه رودخانه ساخته شده، یه شاهکار مهندسی واقعیه که قدمتش به قرنها پیش برمیگرده. یه سیستم آبرسانی زیرزمینی زیر پل وجود داره که شامل دو کانال قنات و 21 دهانه با دریچههای تنظیم کننده آب میشه.این سیستم نه تنها آب رو به مزارع اطراف میرسونه، بلکه مثل یه سد عمل میکنه و از طغیان رودخانه در مواقع بارندگی شدید جلوگیری میکنه. این ابتکار هوشمندانه نشون دهنده دانش و مهارت بینظیر مهندسان ایرانی در گذشته است. تصور کنید بدون تکنولوژیهای امروزی، چطور تونستن چنین سیستم پیچیدهای رو طراحی و اجرا کنن؟
آجرکاری و خوشنویسی:
عبور از پل خواجو مثل قدم زدن روی یه نقاشیِ ظریف و قشنگه. نقش و نگارهای هندسی، اسلیمی و ختایی با ظرافت تمام روی بدنه پل کار شده که آدم رو محو تماشا میکنه. ولی یه چیز دیگه هم هست که این پل رو خاص میکنه: کتیبههای خوشنویسی شده به خط ثلث و نسخ که توی این نقوش جای گرفتن.
شاعرها و قرآن نویسها با ظرافت تمام، شعرهای زیبا و آیات قرآن رو روی سنگِ پل حک کردن. این ترکیب هنرمندانه آجر و کلام، به پل یه جور روح و جان داده و قشنگیش رو دوچندان کرده. انگار که با هر کلمه و هر نقش، یه قطعه از هنر ناب ایرانی به نمایش گذاشته شده.
چشمه های جوشان و خنک:
تصور کن تو گرمای داغ تابستون اصفهان، داری از پل خواجو رد میشی. یهو یهو یه صدای شرشر آب میشنوی و یه نسیم خنک میوزه به صورتت. چی میتونه از این بهتر باشه؟ راز این خنکی همون “پاشیر”های پل خواجوئه.
این پاشیرها مثل یه جور چشمهی زیرزمینی هستن که درست وسط ستونهای پل قایم شدن. آب خنک و گوارا از عمق زمین میجوشه و توی حوضچههای سنگی پای ستونها میریزه. صدای ریزش آب و خنکی نسیمی که از این پاشیرها میوزه، یه حال و هوای دیگه به پل میده.
طاق های بلند و قرینه:
پل خواجو یه غول بیست و یک دهانهای وسط زاینده رود نشسته که هر کی میبینتش، مات و مبهوت میمونه. طاقهای بلند و قرینهاش مثل یه دروازههای قشنگ میمونن که آدم رو به یه سفر تاریخی دعوت میکنن. بلندی و پهنای طاقها به یه نسبت قشنگن و با مصالحی که تو ساختش استفاده شده، نه تنها خیلی محکمه، بلکه یه منظرهی دلچسب و به یاد موندنی هم خلق میکنه.
پل خواجو 21 تا پایه سنگی داره که هر کدومشون یه شاهکار معماری و محکمی هستن. ولی چیزی که این پل رو از بقیه پلها جدا میکنه، طاق های قوسی بلندی هستن که بین این پایه ها ساخته شدن. این طاقها که بیشتر از 15 متر ارتفاع دارن، یه فضای خیلی با شکوه و چشمگیر درست کردن و عبور از زیرشون حس قدم زدن توی دروازههای یه قصر سلطنتی رو به آدم میده.
نگارخانه سنگی:
دیوارهای پل خواجو مثل یه بوم نقاشی بزرگ برای هنرمندان دوره صفوی بوده. توی این گالری سنگی، پر از نقاشیهای قشنگ از شکار، جشن و جنگ پادشاهان، حیوانات و گل و گیاهه. ظرافت کار این نقاش ها حرف نداره، یه جوری که آدم مات و مبهوت می مونه. حالا با اینکه گذر زمان رنگ و لعاب این نقاشیها رو کم کرده، ولی هنوز هم میشه ذوق و هنر هنرمندان اون دوره رو توشون دید. این نقاشی ها مثل یه پنجره رو به زندگی و آداب و رسوم مردم اون زمان میمونه که می تونی ازشون کلی چیز یاد بگیری.
صدای آب از بین عرشه ها:
تو یه پل تصور کن، پر از طاقهای قشنگ که مثل قوس قزح توی آسمون میمونن. بین این طاقها، سکوهایی هستن که اسمشون “عرشه”هستش. مردم میرن رو این عرشهها مینشینن و از دیدن زاینده رود که مثل یه اژدهای خروشان میگذره، کیف میکنن.
اما یه چیز جالب دیگه هم توی این عرشهها هست. کف عرشهها پر از سوراخهای کوچولوعه. وقتی آب زاینده رود از زیر پل عبور میکنه، از توی این سوراخها عبور میکنه و یه صدای قشنگ و دلنشین مثل یه آهنگ ایجاد میکنه. انگار خود زاینده رود برای عرشهها آهنگ ساخته و با هر قطره آبی که میریزه، یه نغمهی خوش سر میده.
تفاوت پل خواجو و سی و سه پل
- سد: پل خواجو یه جور سد هم هست که توی فصل کم آبی، آب زاینده رود رو ذخیره میکرد و برای آبیاری زمینها و پر کردن چاههای شهر استفاده میشد. سیوسه پل این قابلیت رو نداره.
- عمارت: وسط پل خواجو یه عمارت خوشگل هست که شاه عباس اونجا مینشسته و قایقرانی تماشا میکرده. سیوسه پل همچین چیزی نداره.
- تزیینات: هر دو پل پر از کاشیکاری و نقاشی هستن، ولی طرح و نقششون با هم فرق داره.
- دهانهها: پل خواجو 24 دهانه داره و سیوسه پل 33 دهانه. شکل دهانهها هم با هم فرق داره.
دیدنی های پل خواجو
اصفهان یه شهر قشنگه که هر قدمش پر از دیدنیه. از پل خواجو که رد میشی و عکسهای قشنگ میگیری، میتونی بری سیوسه پل رو هم ببینی و یه عالمه گل و گیاه توی باغ گل اصفهان تماشا کنی. بعدش یه سر به میدان نقش جهان بزن که یه عالمه عمارت قشنگ مثل عمارت عالیقاپو، مسجد شیخ لطفالله، مسجد امام و سردر قیصریه اونجا منتظرته.
اگه دنبال یه جای دنج و باحال میگردی، باغ گل اصفهان عالیه. اونجا میتونی کلی گل و گیاه رنگارنگ ببینی و حال و هوات عوض بشه. سیوسه پل هم یه جای تاریخی و باهاله که یه عالمه آدم برا تفریح اونجا میرن.
اما صبر کن! کاخ هشت بهشت و چهل ستون رو یادت رفته؟ کاخ هشت بهشت با معماری قشنگ و تزیینات بینظیرش آدمو مات و مبهوت میکنه و چهل ستون هم یه نمونه ناب از هنر ایرانیه که باغش یه عالمه گل و گیاه داره.
خلاصه که اصفهان یه شهر پر از جاذبهست که هرچی بخوای توش پیدا میکنی. پس معطل چی هستی؟ زودتر چمدونتو ببند و راهی اصفهان شو!