باغ ارم شیراز یکی از قدیمیترین و باحالترین جاذبههای این شهره. سالهاست که همه جور آدم، از توریستای خارجی گرفته تا خود شیرازیا، رو به خودش جذب میکنه. قدمت این باغ به دوران سلجوقیان میرسه. یه عمارت قدیمی درست وسط باغ قرار گرفته که معماری فوقالعاده قشنگی داره. این عمارت تو دوران قاجار ساخته شده و ترکیبی از معماری سنتی ایرانی با کاشیکاریهای رنگارنگه. ستونهای بلندش، پنجرههای مشبکش و اون کاشیهای فیروزهای، آدمو یاد تاریخ و هنر باغ های ایرانی میندازه. باغ ارم، مساحتی بیش از ۱۱۰ هزار متر مربع داره و از سال ۱۳۵۳ بهعنوان یه اثر ملی ثبت شده. جالبه بدونی که اینجا جزو میراث جهانی یونسکو هم ثبت شده، یعنی این باغ یه گنجینه بینالمللیه که ارزش دیدنش برای همه دنیا ثابت شده. اما بیاغراق، یکی از خاصترین بخشهای باغ ارم اون خیابون طویلشه که دو طرفش سروهای بلند و خوشتراش قد علم کردن. یه راهرو طبیعی سرسبز که جذاب ترین مکان های پاییزی شیراز به حساب میاد.
باغ ارم شیراز کجاست؟
باغ ارم یکی جاهای دیدنی فوقالعاده شهره که هر کی رفته شیراز حتما یه سر بهش زده. این باغ تو خیابون ارم، کنار میدان ارم و درست بغل دانشگاه شیرازه.
مسیر دسترسی به باغ ارم شیراز
خودروی شخصی
- اگه با ماشین شخصی داری میری اونجا، اول باید از سمت شمال شهر وارد بلوار شهید چمران بشی. بعدش که به میدان دانشجو رسیدی، باید سمت چپ بپیچی و بری تو بلوار دانشجو. همینطور مستقیم برو تا آخر بلوار که به میدان ارم میرسی. اونجا دومین خروجی سمت راست رو انتخاب کن. یکم جلوتر باغو جلو چشمات میبینی.
- حالا اگه از جنوب شهر داری میری، قضیه فرق میکنه. باید اول بری تو خیابون آزادی و بعد از اون سمت بلوار ارم حرکت کنی. تو این مسیر، باغ ارم کاملاً مشخصه و راحت پیداش میکنی.
ببین، باغ ارم پارکینگ اختصاصی نداره، پس اگه با ماشین شخصی میری، باید ماشینتو تو خیابونای اطراف یا کوچهها پارک کنی. حالا اگه تو ساعاتی بری که شلوغتره، پیدا کردن جای پارک ممکنه یه کم طول بکشه و اذیتت کنه. پس اگه نمیخوای معطل بشی، پیشنهاد میکنم زودتر راه بیفتی تا هم جای پارک گیرت بیاد و هم راحت برسی.
مترو
راحتترین راهش اینه که سوار خط یک مترو بشی و بری ایستگاه نمازی پیاده شی. از اونجا که پیاده شدی، باید یه کوچولو توی بلوار دانشجو قدم بزنی. همینجوری که داری میری، میرسی به میدان ارم و دیگه اونجاست که ورودی باغ جلوت سبز میشه. برای اینکه به مشکل برنخوری پیشنهاد میکنم قبلش به نقشه مترو شیراز یه نگاهی بندازی.
اتوبوس
اگه میخوای با هزینه کمتر بری این جاذبه گردشگری رو ببینی، اتوبوس گزینه خیلی مناسبیه. خط ۷۳ میبرت تا ایستگاه میدان ارم، از اونجا خیلی راحت میتونی به مقصدت برسی. البته اگه خواستی، خطوط ۶۸ و ۹۱ هم هستن که تا ایستگاه بلوار نمازی میبرنت. بعدش یه کوچولو پیادهروی داری تا برسی به باغ. خلاصه، هم راحتی و هم اقتصادی!
تاکسی
اگه حوصله رانندگی نداری یا نمیخوای با اتوبوس و اینا بری، خیالت راحت! میتونی از تاکسیهای خطی یا تاکسیهای اینترنتی که توی شیراز فعال هستن استفاده کنی. این تاکسیها از هر جایی که باشی، میرسوننت به باغ ارم. تاکسی اینترنتی یه خوبیهایی داره؛ مثلا دسترسی بهش راحت تره و میتونی برنامهریزی بهتری برای زمانت داشته باشی. ولی یادت باشه، قیمت تاکسی خطی و اینترنتی ممکنه یه ذره با هم فرق کنه، پس حواست به این تفاوتا باشه!
تاریخچه باغ ارم شیراز
باغ ارم یکی از زیباترین و قدیمی ترین جاذبههای گردشگری شیراز به حساب میاد که واقعاً آدم رو به دنیای دیگهای میبره. جالبه بدونی که هیچ کس دقیقاً نمیدونه این باغ کی ساخته شده، فقط چند تا سفرنامه قدیمی هست که میگن این باغ حداقل به قرنهای دهم و یازدهم هجری برمیگرده. گفته میشه باغ ارم احتمالاً تو دوره سلجوقیان بهوجود اومده. اون موقع اتابک قراچه که حاکم فارس بود، باغهای خوشگلی تو شیراز ساخته بود و شاید باغ ارم هم زیر نظر همین آقا شکل گرفته باشه. در طول تاریخ، باغ ارم از دوران آل اینجو و آل مظفر گذشته و حتی گورکانیها هم بهش توجه داشتن. یه بیت شعر معروف از حافظ هم به آل اینجو اشاره کرده که گویای اهمیت باغ ارم تو اون دوران بوده.
بعدها، باغ ارم به دست سلاطین آل مظفر افتاد و در دوران زندیه حدود ۷۵ سال در اختیار سران ایل قشقائی بود. این سران که عاشق طبیعت و باغداری بودن، باغ رو به عنوان مقر فرمانروایی خودشون انتخاب کردن و حتی یه عمارت خوشگل هم توش ساختن. اما داستان باغ ارم هنوز تموم نشده! تو زمان ناصرالدین شاه قاجار، عمارت جدیدی تو این باغ ساخته شد که خیلی طول کشید تا به سرانجام برسه. به احتمال زیاد، همون عمارت اصلی باغ ارم هم تو همین دوران بنا شده و بعد از خرید باغ توسط حاج نصیرالملک شیرازی، عمارت فعلی رو بر اساس همون طراحی کردن.
جالب اینجاست که تزئینات و کارهای هنری باغ ارم، بهویژه کارهای ابوالقاسم خان نصیرالملک و خواهرزادهاش، واقعاً درخشان و دیدنیه. وقتی به ورودی شمال شرقی باغ میری، یه کتیبه سنگ مرمر با خط نستعلیق زیبا توجهت رو جلب میکنه. این کتیبه نه تنها تاریخچه باغ رو ثبت کرده، بلکه خودش یه اثر هنری فوقالعاده است که باعث زیبایی بیشتر این مکان شده.
بیشتر بخوانید: نقشه حرم شاهچراغ
مشخصات باغ ارم شیراز
این باغ یه زمین مستطیلی داره که قبلاً با دیوارهای گلی محاصره شده بود، ولی الان نردهها جاشون رو گرفتن و نمای جذابی به باغ بخشیدن. معمارهای این باغ به شکلی هوشمندانه پلههایی رو در بخشهای مختلف طراحی کردن تا با شیب ملایم زمین از سمت غرب به شرق، هماهنگی ایجاد کنن. بخش اصلی باغ در سمت غرب قرار داره و شامل یک ساختمان اصلی و زیبای باغ ارم میشه که ارتفاعش نسبت به بقیه نقاط باغ بیشتره و واقعاً جلوه خاصی داره. در کنار این ساختمان، یه استخر زیبا به وسعت حدود ۳۳۵ متر مربع وجود داره که عمقش به نیم متر میرسه. این استخر با تختهسنگهای بزرگی ساخته شده که تاریخشون به دوران جانی خان ایلخان برمیگرده.
شاید جالب باشه بدونید که عمق استخر در گذشته بیشتر بوده، اما بعد از تعمیرات به عمق فعلی کاهش پیدا کرده. در چهار گوشه استخر چهار تا نخل زیبا قد کشیدن که نه تنها جذابیت باغ رو بیشتر میکنن، بلکه تصویر بنا رو توی آب هم به خوبی منعکس میکنن. از این استخر یه جوی آبی جریان داره که از حوض کوچیک تالار حوضخانه عبور میکنه و به استخر و جویهای اطراف باغ ادامه میده. دروازههای ورودی باغ ارم رو میتونید از سمت شمال و بلوار ارم ببینید، و مرزهای دیگهاش هم با بلوار آسیاب سهتایی و باغهای دیگه و خونههای مسکونی محدود شده. واقعاً این باغ یه مکان بینظیره برای گشت و گذار و لذت بردن از زیباییهای طبیعت و هنر ایرانی!
باغ ارم شیراز چه چیزهایی دارد؟
- این باغ نهتنها یه پارک سادهست، بلکه یه موزهی زنده از گیاهان و گلهای رنگارنگ و متنوعی که از نقاط مختلف دنیا جمعآوری شدن، به حساب میاد. هر گوشهش پر از شگفتیهای طبیعی و عطر گلهای خوشبوئه که روح آدم رو تازه میکنه. وقتی قدم به باغ میذاری، درختای زینتی و سروهای سر به فلک کشیده بهت خوشآمد میگن و درختان نارنج با عطر دلنشینشون حس و حال فوقالعادهای به فضا میدن.
- یه گذرگاه خاص داره که از شرق به غربش کشیده شده. وقتی وارد باغ میشید و قدم به داخلش میذارید، این گذرگاه رو در سمت چپ میبینید. اینجا رو درختان سروناز شکوهمند احاطه کرده که بعضیاشون چند صد سال قدمت دارن. وقتی از زیر این درختها رد میشید، زیبایی و نظم شون واقعا دلچسبه و هر کسی رو مجذوب خودش میکنه. اما نکته جالب اینجاست که توی این درختها، یک سروناز وجود داره که از همه بلندتر و تنومندتره. این درخت مشهور، سروناز هزارسالهی باغ ارم هست که حدود ۳۵ متر بلندی داره و لقب بلندترین سروناز شیراز رو به خودش اختصاص داده.
- درختای باغ ارم به دو دسته از تقسیم میشه:
۱. زینتی: مثل سروناز، کاج، افرا، ارغوان، بید مجنون، سیاه بید، زبان گنجشک، بیدمشک، نخل فونیکس، سپیدار و اکالیپتوس؛
۲. میوه: از انار و ازگیل بگیرین تا نارنج، خرمالو، گردو، زردآلو، بادام، سیب، به و گلابی. - عمارت اصلی از سه طبقه تشکیل شده و سقفش هم شیروانی داره که حس کلاسیک و باوقاری بهش میده. عمارت سهطبقه با طاقهای زیبای دوار یکی از نمادهای باغ ارم به حساب میاد و طراحی زیبا و معماری اصیلش، آدم رو به یاد دوران صفویه میندازه.
- وقتی به اندرونی باغ ارم میری، با دو سالن و پنج اتاق رو بهرو میشی که همه توی محوطه عمارت قرار دارن. این اندرونی دقیقا پشت ساختمان اصلی قرار داره و وقتی واردش میشی، متوجه میشی که معماری داخلی و نقاشیهای اینجا به اندازه عمارت اصلی زیبا و هنرمندانه طراحی شدن. حتی کاشیکاریها هم همزمان با عمارت اصلی انجام شده و جلوه خاصی به فضا میبخشن.
- در ساختمان اصلی، تالاری به نام تالار آینه وجود داره که واقعا چشمنوازه! سقف این تالار با نقاشیهای زیبا تزئین شده و نمای جذابی داره. ستونهای خوشفرم و پنجرههای آهنی بالای تالار، زیبایی عمارت رو دوچندان کرده و حس و حال خاصی به فضا میبخشه.
- یکی از جاذبههای دیدنی این باغ ایرانی، موزه “سنگ و گوهر دریای نور” هست که از سال ۱۳۹۰ به عنوان یک موزه گردشگری راهاندازی شده. این موزه بیش از ۱۴۰ نوع سنگ و گوهر قیمتی و کمیاب از ایران و نقاط مختلف جهان رو به نمایش میذاره و واقعا جذابه. دیدن این جواهرات طبیعی و منحصر به فرد، قطعاً یکی از تجربههای فراموشنشدنی برای هر بازدیدکنندهای به حساب میاد.
معماری باغ ارم
- تزیینات داخلی و خارجی این عمارت واقعا خیرهکنندهست. گچبریهای زیبا و نقاشیهای هنری که روی دیوارها هستن، به همراه حجاریهای دقیق و پنجرههای مشبک آهنی، همه با هم ترکیب میشن و فضایی رویایی به وجود میارن. کاشیکاریهای رنگی هم که دیگه لازم به توضیح نداره؛ هر کدوم از اونها یه داستانی رو روایت میکنه. این عمارت یکی از بهترین نمونههای معماری دوران قاجار هست و با اصول معماری دوران زندیه و صفویه هم به خوبی همخوانی داره. دربهای ورودی هم با چوب ساج ساخته شدن و بعد از سالها هنوز هم زیبایی و شکوه خودشون رو حفظ کردن.
- یکی از ویژگیهای جذاب بناهای تاریخی ایران، کتیبهها و سنگنوشتههایی هستن که نه تنها زیبایی خاصی دارن، بلکه اطلاعاتی هم درباره خود بنا به ما میدن. در باغ ارم شیراز هم میتونی کتیبههایی از زمان مرحوم نصیرالملک پیدا کنی که آیات قرآنی روشون حک شده. یکی از زیباترین نمونهها، معرقکاری آیه شریفه «نصر من الله و فتح قریب» هست. همچنین، کتیبهای روی سنگ مرمر لیمویی وجود داره که با این بیت شروع میشه: «از وزیر شه نصیرالملک راد، دائمش باغ ارم آباد باد». کتیبههایی منقش به آیات قرآن هم در دو طرف در ورودی شمال شرقی باغ ارم قرار دارن. از دیگر کتیبههای جالب میتونیم به اشعاری از حافظ و سعدی اشاره کنیم که در دیوارهای طبقه اول عمارت نقش بسته. در طرفین حوضخانه هم دو سنگ آهکی وجود داره که تصویر مردی عشایری جنوبی رو نشون میده که یک نیزه در دست داره.
- پنجرههای عمارت، مخصوصاً سمت غربیش، با کاشیکاریهای هفترنگ زیبا تزئین شدن. این نقوش از فرهنگ غنی ایران الهام گرفته و تصاویری از شاهان و سربازان هخامنشی، گلهای رنگارنگ و مناظر طبیعی رو به تصویر میکشه. یکی از جذابترین قسمتهاش، تصویر داریوش هخامنشی سوار بر اسب سفیده که واقعا هنر دست استادان ایرانی رو نشون میده.
- عمارت دو طبقهاش، با ستونهایی طراحی شده که به زیباییهای تخت جمشید اشاره داره. این ستونها به فضای عمارت عظمت و شکوه خاصی میبخشه و به راحتی هر بازدیدکنندهای رو مجذوب خودش میکنه.
- یکی از نقاط قوت باغ، تابلوی با سه هلالشه که تو بزرگترین هلالش، تصویر ناصرالدین شاه سوار بر اسب سفیده. در کنار این تصویر، شخصیتهای معروف ادبیات فارسی مثل رستم پهلوان، سلیمان و ملکه سبا، و همچنین داستانهای عشق مانند خسرو و شیرین و یوسف و زلیخا به تصویر کشیده شدن. این تابلو با نقوش غنی از داستانهای فردوسی و نظامی و همچنین قصههای مذهبی تزئین شده و واقعاً به فرهنگ و تاریخ ما عمق میبخشه.
طبقات عمارت اصلی باغ ارم
طبقه اول (تالار حوضخانه)
این طبقه هم سطح با زمین ساخته شده و بهش میگن تالار حوضخانه. توی این تالار، یک آبنما و یه جوی آب هست که از وسطش میگذره. واقعاً تو روزهای گرم تابستون میتونه به آدم خیلی کمک کنه و هوا رو خنکتر کنه. یه ستون سنگی زیبا هم اینجا قرار داره که خیلی چشمنوازه. سقف و دیوارها هم با کاشیهای معرق و رنگارنگ پوشیده شده، که واقعاً از بهترین نمونههای کاشیکاری زمان قاجار به حساب میان.
طبقه دوم
این طبقه پر از بخشهای مختلفه مثل ایوان، سالن و راهرو. توی دو طرف ایوان اصلی، دو ایوان کوچیکتر هم وجود داره. ایوان بزرگش سقف بلندی داره و دو ستون سنگی خوشگل داره که روی سرستونهاش تصاویری از مردهای خوشلباس قاجاری و گل و بوتهها نقش بسته. دو تا ایوان کوچیک هم توی این طبقه هست که به جذابیتش اضافه میکنه. پنجرههای دوره قاجار هم توی این طبقه به خوبی دیده میشن و فضای تاریخی رو بیشتر میکنن.
طبقه سوم
طبقه سوم شامل یه سالن بزرگه که خیلی شبیه سالن طبقه دوم هست. سقفش با تیرهای چوبی و نقاشیهای قشنگی مثل طرحهای اسلیمی، گل و بوته، شکارگاهها و چهرههای زنونه تزیین شده. این نقاشیها نشون میده که در عصر قاجار، هنر نقاشی روی سقف تو شیراز خیلی محبوب بوده.
ساعت کاری باغ ارم شیراز
ساعات بازدید از باغ ارم توی شش ماه اول سال، یعنی از فروردین تا شهریور، هر روز از ۷ صبح تا ۸ شبه. توی شش ماه دوم سال هم از ۸ صبح تا ۶:۳۰ عصر هم می تونید تا از طبیعت و فضای دلنشینش استفاده کنید. اما یادتون باشه که این باغ زیبا توی روزهای خاصی مثل تاسوعا و عاشورای حسینی، رحلت پیامبر (ص)، شهادت امام علی (ع)، رحلت امام خمینی (ره) و سالروز شهادت امام صادق (ع) تعطیل میشه. پس قبل از رفتن، حتماً این تاریخها رو چک کنید تا بتونید از گشتوگذار در این باغ زیبا و تاریخی به بهترین نحو لذت ببرید!
قیمت بلیط باغ ارم شیراز ۱۴۰۳
تو سال ۱۴۰۳، اگه بخوای بری باغ ارم، باید بدونی که هزینه ورودیش برای ایرانیها ۳۰ هزار تومنه و برای گردشگرای خارجی هم ۲۰۰ هزار تومن. اما واقعاً این مبلغ ارزشش رو داره! قدم زدن تو این باغ زیبا با درختهای سرسبز و گلهای رنگارنگ، حس آرامش عجیبی بهت میده.
جاهای دیدنی نزدیک باغ ارم شیراز
باغ دلگشا
باغ دلگشا یکی از اون مکانهای دیدنی شیرازه که ریشهاش به دوره ساسانیان برمیگرده. این جاذبه فقط 8 کیلومتر از باغ ارم فاصله داره. جالبه که توش یه عمارت سه طبقه با دو ایوان و سه ستون قرار داره، که بهطرز فوقالعادهای شبیه به معماری کاخهای ساسانی در بیشاپور طراحی شده. برای آشنایی بیشتر و اطلاع از هزینه ورودی باغ دلگشا کلیک کنید.
حافظیه
آرامگاه حافظ شیرازی یکی از جاهای فوقالعاده زیبا و دلنشین شیرازه که فقط 4 کیلومتر با باغ ارم فاصله داره و توی ابتدای خیابون گلستان قرار گرفته. وقتی به اینجا میری، واقعاً حس میکنی توی یکی از غزلیات حافظ قدم میزنی؛ فضاش پر از آرامشه و دلانگیز. این مکان نهتنها برای شیرازیها بلکه برای همه گردشگران، تجربهای فراموشنشدنی به همراه داره.
بقیه جاذبه های گردشگری که در نزدیکی این باغ قرار گرفتن رو میتونی توی جدول زیر ببینی. برای اطلاعات بیشتر درباره کدومم میتونی روش کلیک کنی.
| نام جاذبه | فاصله حدودی از باغ ارم |
|---|---|
| موزه سنگ و گوهر دریای نور | 0.1 m |
| باغ تخت | 1.7 KM |
| کلیسای شمعون غیور | 2 KM |
| آرامگاه بابا کوهی | 2.7 KM |
| ارگ کریم خان زند | 2.8 KM |
| آرامگاه بی بی دختران | 2.9 KM |
| موزه پارس | 2.9 KM |
| آب انبار وکیل (موزه آب) | 2.9 KM |
| پارک بعثت | 3 KM |
| حمام وکیل | 3 KM |
| بازار حاجی | 3 KM |
| باغ عفیف آباد | 3.1 KM |
| آرامگاه علی بن حمزه | 3.1 KM |
| آرامگاه محمد ابن خفیف شیرازی | 3.1 KM |
| خانه سعادت (موزه خاتم) | 3.1 KM |
| مسجد وکیل | 3.1 KM |
| آرامگاه سیبویه | 3.1 KM |
| آرامگاه سید تاج الدین غریب | 3.1 KM |
| بازار وکیل شیراز | 3.1 KM |
| لونا پارک شیراز | 3.2 KM |
| باغ ملی | 3.2 KM |
| موزه موسیقی (خانه منطقی نژاد) | 3.2 KM |
| مسجد نو | 3.2 KM |
| بازارچه بعثت | 3.2 KM |
| خانه صالحی | 3.2 KM |
| سرای مشیر | 3.2 KM |
| بازار مسگرهای | 3.3 KM |
| باغ جهان نما | 3.3 KM |
| خانه صابر (موزه لباسهای سنتی و آیینی) | 3.4 KM |
| حرم شاهچراغ | 3.4 KM |
| مدرسه خان | 3.4 KM |
| بقعه سید میر محمد | 3.5 KM |
| تنگ الله اکبر | 3.5 KM |
| پارک کوهپایه | 3.5 KM |
| آرامگاه خواجوی کرمانی | 3.5 KM |
| دروازه قرآن | 3.5 KM |
| آرامگاه شاه شجاع | 3.5 KM |
| باغ موزه هفت تنان شیراز | 3.7 KM |
| مسجد نصیر الملک | 3.8 KM |
| گهواره دید شیراز | 3.8 KM |
| خانه زینت الملوک شیراز | 4 KM |
| نارنجستان قوام | 4.1 KM |
| آرامگاه شیخ روزبهان شیراز | 4.1 KM |
| قبرستان دارالسلام | 4.2 KM |
| بوستان ولیعصر شیراز | 4.3 KM |
| خانه منصورکرونی شیراز | 4.4 KM |
| آرامگاه آبش خاتون شیراز | 5 KM |
| موزه رادیو شیراز | 5.1 KM |
| پارک قلعه بندر شیراز | 5.3 KM |
| پارک کوهستانی بوستان سعدی شیراز | 5.4 KM |
| باغ جنت شیراز | 5.7 KM |
| آرامگاه سعدی | 5.8 KM |
| موزه تاریخ طبیعی و تکنولوژی دانشگاه شیراز | 6.7 KM |
| تل نخودی | 7.5 KM |
سوالات متداول
ورودی باغ ارم شیراز چقدر است؟
نفری 30 هزار تومن
باغ ارم شیراز تا ساعت چند باز است؟
شش ماه اول تا 8 شب، شش ماه دوم تا 6.30 عصر
باغ ارم چند متر است؟
۱۱۰ هزار و ۳۸۰ متر