باغ ارم شیراز، یکی از جواهرها و جاذبه های گردشگری این شهر است که با زیباییهای فراوان خود، همواره توجه مسافران و گردشگران زیادی را جلب می کند. این باغ به عنوان یک نمونه بارز از باغهای کوشک در ایران شناخته میشود. یکی از ویژگیهای منحصر به فرد باغ ارم، وجود درختان مرکبات در آن است که تاجهای سبز و خوشبویی را به چشم میآورند.
به علاوه، یکی از ویژگیهای ویژه این باغ، وجود یک خیابان طولانی با سرراهی از سروهای باشکوه در طرفین آن است که زیبایی و جذابیت باغ را دو چندان کرده است. این خیابان یکی از بهترین مکان های پاییزی شیراز است که توجه گردشگران زیادی را به خود جلب میکند.
باغ ارم در دل شهر شیراز با مساحتی بزرگ تر از ۱۱۰,۳۸۰ متر مربع واقع شده است و در تاریخ ۱۴ آبان سال ۱۳۵۳ به عنوان یک آثار ملی ایران ثبت شده است. این مکان به عنوان یک نماد از تاریخ و فرهنگ ایران باستان در دل شهر شیراز میدرخشد.
فهرست محتوا
Toggleتاریخچه باغ ارم شیراز
باغ ارم یکی از قدیمی ترین جاذبه های گردشگری شیراز است که تاریخ دقیق ساخت آن هنوز معلوم نیست. تنها منبعی که به آن اشاره کرده، چند سفرنامه قدیمی است که تاریخ ساخت این باغ را حداقل به قرنهای دهم و یازدهم هجری تعیین میکند.
احتمالاً در دوره سلجوقیان، باغ ارم ساخته شده است؛ زیرا در آن زمان، اتابک قراچه، حکومت کننده فارس، باغهای زیبایی را در شیراز ایجاد میکرد و ممکن است باغ ارم نیز به دستور او ایجاد شده باشد. در طی دورههای آل اینجو، آل مظفر و گورکانیان، باغ ارم وجود داشته است، اگرچه اطلاعات دقیقی در مورد آن آمار نشده است، به جز یک بیت شاعرانه از حافظ که اشاره به آل اینجو دارد.
در ادامه، باغ ارم به مالکیت سلاطین آل مظفر درآمد و در طی دوران زندیه حدود ۷۵ سال تحت سلطه سران ایل قشقائی بود. آنها این باغ را به عنوان مقر فرمانروایی خود بهرهبردند و در آن عمارتی را ساختند. سپس در زمان ناصرالدین شاه قاجار، عمارت دیگری در باغ احداث شد که سالها به طول انجامید. به نظر میرسد که ساختمان اصلی باغ ارم در دوران ناصرالدین شاه وجود داشته باشد و پس از خرید باغ توسط حاج نصیرالملک شیرازی، عمارت فعلی باغ بر اساس آن ساخته شده باشد.
ساختمان اصلی باغ ارم با تزیینات بنا و تختهکاریهای برجستهای که توسط ابوالقاسم خان نصیرالملک و خواهرزاده او انجام شد، تکمیل گردید. در ورودی شمال شرقی باغ، یک کتیبه از سنگ مرمر واقع شده که با خط نستعلیق زیبا نوشته شده و تاریخچه باغ را ثبت کرده است.
بیشتر بخوانید: نقشه حرم شاهچراغ
باغ ارم شیراز کجاست؟
باغ ارم یکی از زیباترین و مهمترین جاهای دیدنی استان فارس در شهر شیراز است که در خیابان ارم، نزدیک میدان ارم و در مجاورت مجموعه دانشگاه شیراز قرار گرفته است. این باغ با فضای سرسبز و معماری اصیل ایرانی، یکی از جاذبههای تاریخی و طبیعی شیراز محسوب میشود و هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب میکند.
مسیر دسترسی به باغ ارم شیراز
خودروی شخصی
- اگر قصد دارید با خودروی شخصی به این مکان بروید، از سمت شمال شهر، میتوانید وارد بلوار شهید چمران شوید. در ادامه مسیر، پس از رسیدن به میدان دانشجو، باید به سمت چپ بپیچید و وارد بلوار دانشجو شوید. این بلوار را تا انتها ادامه دهید تا به میدان ارم برسید. در میدان ارم، دومین خروجی به سمت راست را انتخاب کنید و کمی جلوتر باغ ارم را مشاهده خواهید کرد.
- در صورتی که از جنوب شهر به باغ ارم میروید، مسیر شما متفاوت است. باید وارد خیابان آزادی شوید و سپس به سمت بلوار ارم بروید. در امتداد این مسیر باغ ارم به وضوح در مسیر شما قرار خواهد داشت.
توجه داشته باشید که باغ ارم فاقد پارکینگ اختصاصی است، بنابراین لازم است خودروی خود را در خیابانها یا کوچههای اطراف پارک کنید. ممکن است در ساعات پر تردد پیدا کردن جای پارک کمی زمانبر باشد، بنابراین بهتر است زودتر برای رسیدن به مقصد اقدام کنید.
مترو
شما میتوانید با خط یک متروی شیراز به ایستگاه نمازی بروید. پس از پیاده شدن در این ایستگاه، باید مسیری کوتاه در بلوار دانشجو را پیادهروی کنید تا به میدان ارم برسید و در نهایت ورودی باغ ارم را مشاهده کنید. این مسیر پیادهروی به دلیل فضای سرسبز و زیبای بلوار دانشجو، فرصتی برای لذت بردن از طبیعت قبل از رسیدن به باغ فراهم میآورد.
اتوبوس
برای افرادی که با هزینه کمتر میخواهند به این جاذبه گردشگری دسترسی داشته باشند، استفاده از اتوبوس یک گزینه مناسب است. خط ۷۳ اتوبوس، شما را تا ایستگاه میدان ارم میرساند. علاوه بر این، خطوط ۶۸ و ۹۱ نیز وجود دارند که تا ایستگاه بلوار نمازی شما را جابجا میکنند و با کمی پیادهروی به باغ خواهید رسید.
تاکسی
در صورتی که تمایلی به استفاده از خودروی شخصی یا وسایل حمل و نقل عمومی ندارید، میتوانید از تاکسیهای خطی و تاکسیهای اینترنتی فعال در شیراز استفاده کنید. این تاکسیها شما را از هر نقطهای از شهر شیراز به مقصد باغ ارم خواهند رساند. استفاده از تاکسیهای اینترنتی از جهت دسترسی راحتتر و زمانبندی بهتر، گزینه مناسبی است. با این حال، ممکن است هزینه تاکسی خطی و تاکسی اینترنتی اندکی متفاوت باشد، بنابراین در نظر داشتن این نکته خالی از لطف نیست.
مشخصات باغ ارم شیراز
باغ ارم شیراز دارای یک زمین مستطیلی است که دیوارهای گلی اطراف آن را در گذشته احاطه میکردهاند. اما در حال حاضر، نردهها جایگزین دیوارهای گلی شدهاند. معماران این باغ برای مقابله با شیبی که از بخش غربی به سمت شرقی وجود داشت، پلههایی را در بخشهای مختلف باغ ایجاد کردهاند. بخش اصلی این باغ در غرب قرار دارد و شامل یک ساختمان اصلی و داخلی میشود. جالب است که ارتفاع این ساختمانها بیشتر از سایر نقاط باغ است.
در کنار ساختمان اصلی باغ ارم، یک استخر زیبا قرار دارد که مساحت آن حدوداً ۳۳۵ متر مربع است و عمق آن به نیم متر میرسد. برای ساخت این استخر از چندین تخته سنگ بزرگ استفاده شده است، که قدمت آنها به دوران جانی خان ایلخان باز میگردد. اگرچه عمق این استخر در گذشته بیشتر بوده، اما پس از ترمیمها به عمق فعلی کاهش یافته است. در چهار گوشه این استخر چهار نخل زیبا وجود دارد که جذابیت و زیبایی به این مکان اضافه میکنند و تصویر بنا در آب آن به وضوح مشاهده میشود. یک جوی آبی از این استخر شروع به جریان میکند و از حوض کوچک تالار حوضخانه عبور کرده، به استخر و سپس جویهای اطراف باغ ادامه میدهد.
دروازههای ورودی باغ ارم به سمت شمال و بلوار ارم واقع شدهاند، در حالی که مرزهای دیگر آن با بلوار آسیاب سهتایی، خانههای مسکونی و باغهای دیگر محدود میشود.
باغ ارم شیراز چه چیزهایی دارد؟
عمارت اصلی باغ ارم، که در بخش غربی این مجموعه واقع شده است، یکی از مقامات بارز و زیبای این باغ تاریخی است که توجه زیادی از گردشگران به خود جلب میکند. باغ ارم به گونهای طراحی شده که بازدیدکنندگان برای دستیابی به مرکز باغ و ساختمان اصلی باید از طول باغ عبور کنند.
این ساختمان عمارت از سه طبقه تشکیل شده است و دارای پشتبام شیروانی است. تزیینات داخلی و خارجی این عمارت شامل گچبری، نقاشیهای زیبا، حجاری، پنجرههای مشبک آهنی، منبتکاری و کاشیکاری است که همگی به چشم میآید. این عمارت به عنوان یک نمونه برجسته از معماری دوره قاجار محسوب میشود که با تطابق به اصول معماری زندیه و صفویه ساخته شده است. دربهای ورودی این عمارت نیز زیبا و با ابزار چوب ساج ساخته شدهاند و پس از سالها همچنان شکل و قدمت اصلی خود را حفظ کرده و درخشان هستند.
با گسترش باغ ارم و افزودن زمینهای بزرگ به بخش غربی این باغ، عمارت اصلی و ساختمانهای دیگر به شکل یک مجموعه در وسط باغ قرار گرفتهاند. علاوه بر عمارت اصلی، یکی از جاذبههای دیدنی دیگر در این مکان موزه “سنگ و گوهر دریای نور” است که از سال ۱۳۹۰ به عنوان یک موزه گردشگری فعالیت میکند. این موزه بیش از ۱۴۰ نوع سنگ و گوهر قیمتی و کمیاب از ایران و سایر نقاط جهان را به نمایش میگذارد و یک جاذبه مهم برای دیدن در باغ ارم محسوب میشود.
طبقات عمارت اصلی باغ ارم در شیراز
۱. طبقه اول (تالار حوضخانه)
– این طبقه همسطح با زمین ساخته شده است و به عنوان تالار حوضخانه شناخته میشود.
– در این تالار، آبنما و جوی آبی وجود دارد که از وسط آن میگذرد و برای خنکتر شدن هوا در روزهای گرم تابستان مناسب است.
– یک ستون سنگی باشکوه نیز در این تالار وجود دارد.
– سقف و دیوارهای این بخش با کاشیهای معرق و هفت رنگ پوشانده شدهاند که از بهترین نمونههای کاشیکاری عصر قاجار به شمار میروند.
۲. طبقه دوم
– این طبقه شامل بخشهای مختلفی همچون ایوان، سالن و راهرو میشود.
– در دو طرف ایوان اصلی، دو ایوان کوچکتر وجود دارد.
– ایوانی بزرگ با سقفی بلند و مسطح و دو ستون سنگی یکپارچه دیده میشود که روی سرستونهای آن، تصاویر مردانی با لباسهای قاجاری و گل و بوته نقش بسته است.
– دو ایوان کوچک نیز در این طبقه وجود دارد.
– پنجرههای دوره قاجار نیز در این طبقه قابل مشاهده هستند.
۳. طبقه سوم
– این طبقه شامل سالن بزرگی است که شبیه به سالن طبقه دوم است.
– دارای سقفی با تیرهای چوبی و نقاشیهای زیبا از طرحهای اسلیمی، گل و بوته، شکارگاهها، چهره زنان و… است.
– این نقوش نشان میدهند که هنر نقاشی روی سقف در عصر قاجار در شهر شیراز رایج بوده است.
معماری عمارت اصلی باغ ارم شیراز
نمای عمارت اصلی باغ ارم شیراز به واقعیت از کاشیکاریهای هفترنگ بسیار زیبا و منحصر به فردی برخوردار است. این نمای زیبا تزیینات مختلفی دارد که شکوه و زیبایی عمارت را تاکید میکنند.
۱. کاشیکاری حاشیه پنجرهها: پنجرههای نمای غربی عمارت با کاشیکاریهای هفترنگ تزئین شدهاند. این کاشیکاریها شامل نقوش شاهان و سربازان هخامنشی، گلها و مناظر زیبا هستند. از جمله زیباترین بخشهای این کاشیکاریها، تصویر داریوش هخامنشی سوار بر اسب سفید است که بسیار جذاب و هنرمندانه اجرا شده است.
۲. ستونهای با الهام از تخت جمشید: در دو طبقه از عمارت، ستونهایی با طراحی الهام گرفته از تخت جمشید وجود دارند. این ستونها به شکوه و زیبایی عمارت افزودهاند و توجه هر بازدیدکنندهای را به خود جلب میکنند.
۳. تابلوی با سه هلال: در بزرگترین هلال این تابلو، تصویر ناصرالدین شاه سوار بر اسب سفید قرار دارد. در کنار این تصویر، تصاویری از رستم پهلوان، سلیمان و ملکه سبا، خسرو و شیرین، یوسف و زلیخا نیز دیده میشوند. این تابلو با نقوشی از داستانهای فردوسی و نظامی و قصههای مذهبی تزئین شده است.
تزیینات عمارت اصلی باغ ارم شیراز به شدت متنوع و هنرمندانه است و از دید هنری و تاریخی بسیار ارزشمند میباشد.
ساعت کاری باغ ارم شیراز
ساعات بازدید باغ ارم در شش ماه اول سال از ۷ صبح تا ۸ شب و در شش ماه دوم سال از ۸ صبح تا ۶:۳۰ عصر می باشد. لازم به ذکر است که این باغ در روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی، رحلت پیامبر (ص)، شهادت امام علی (ع)، رحلت امام خمینی (ره) و سالروز شهادت امام صادق (ع) تعطیل است.
قیمت بلیط باغ ارم شیراز ۱۴۰۳
در سال ۱۴۰۳، هزینه ورودی باغ ارم برای گردشگران ایرانی ۳۰ هزار تومان و برای گردشگران خارجی ۲۰۰ هزار تومان می باشد. تجربه قدم زدن در این باغ زیبا و تماشای عمارت باشکوهش برای هر بازدیدکنندهای ارزشمند است.
جاهای دیدنی نزدیک باغ ارم شیراز
نام جاذبه | فاصله از نقطه شروع |
---|---|
موزه سنگ و گوهر دریای نور | ۰.۱ m |
باغ تخت | ۱.۷ KM |
کلیسای شمعون غیور | ۲ KM |
آرامگاه بابا کوهی | ۲.۷ KM |
ارگ کریم خان زند | ۲.۸ KM |
آرامگاه بی بی دختران | ۲.۹ KM |
موزه پارس | ۲.۹ KM |
آب انبار وکیل (موزه آب) | ۲.۹ KM |
پارک بعثت | ۳ KM |
حمام وکیل | ۳ KM |
بازار حاجی | ۳ KM |
باغ عفیف آباد | ۳.۱ KM |
آرامگاه علی بن حمزه | ۳.۱ KM |
آرامگاه محمد ابن خفیف شیرازی | ۳.۱ KM |
خانه سعادت (موزه خاتم) | ۳.۱ KM |
مسجد وکیل | ۳.۱ KM |
آرامگاه سیبویه | ۳.۱ KM |
آرامگاه سید تاج الدین غریب | ۳.۱ KM |
بازار وکیل شیراز | ۳.۱ KM |
لونا پارک شیراز | ۳.۲ KM |
باغ ملی | ۳.۲ KM |
موزه موسیقی (خانه منطقی نژاد) | ۳.۲ KM |
مسجد نو | ۳.۲ KM |
بازارچه بعثت | ۳.۲ KM |
خانه صالحی | ۳.۲ KM |
سرای مشیر | ۳.۲ KM |
بازار مسگرهای | ۳.۳ KM |
باغ جهان نما | ۳.۳ KM |
حافظیه شیراز | ۳.۴ KM |
خانه صابر (موزه لباسهای سنتی و آیینی) | ۳.۴ KM |
حرم شاهچراغ | ۳.۴ KM |
مدرسه خان شیراز | ۳.۴ KM |
بقعه سید میر محمد شیراز | ۳.۵ KM |
تنگ الله اکبر شیراز | ۳.۵ KM |
پارک کوهپایه شیراز | ۳.۵ KM |
آرامگاه خواجوی کرمانی شیراز | ۳.۵ KM |
دروازه قرآن شیراز | ۳.۵ KM |
آرامگاه شاه شجاع | ۳.۵ KM |
باغ موزه هفت تنان شیراز | ۳.۷ KM |
مسجد نصیر الملک | ۳.۸ KM |
گهواره دید شیراز | ۳.۸ KM |
خانه زینت الملوک شیراز | ۴ KM |
نارنجستان قوام | ۴.۱ KM |
آرامگاه شیخ روزبهان شیراز | ۴.۱ KM |
قبرستان دارالسلام | ۴.۲ KM |
بوستان ولیعصر شیراز | ۴.۳ KM |
خانه منصورکرونی شیراز | ۴.۴ KM |
آرامگاه آبش خاتون شیراز | ۵ KM |
باغ دلگشا | ۵.۱ KM |
موزه رادیو شیراز | ۵.۱ KM |
پارک قلعه بندر شیراز | ۵.۳ KM |
پارک کوهستانی بوستان سعدی شیراز | ۵.۴ KM |
باغ جنت شیراز | ۵.۷ KM |
آرامگاه سعدی | ۵.۸ KM |
موزه تاریخ طبیعی و تکنولوژی دانشگاه شیراز | ۶.۷ KM |
تل نخودی | ۷.۵ KM |
کوه سبز پوشان میمند | ۱۲.۹ KM |
باغ پرندگان شیراز | ۱۳.۶ KM |
چشمه پیر بناب | ۱۴.۲ KM |
زیپ لاین دراک شیراز | ۱۴.۴ KM |
پارک ملی بمو شیراز | ۲۶.۸ KM |
روستای قلات | ۲۹.۲ KM |
دریاچه مهارلو | ۲۹.۵ KM |
پل خان | ۳۳.۶ KM |
روستای کوهمره سرخی شیراز | ۳۶.۷ KM |
قلعه شکسته | ۳۹.۳ KM |
سنگ نوشته پهلوی | ۳۹.۳ KM |
پل بند امیر | ۳۹.۳ KM |
پل تاریخی استخر | ۳۹.۳ KM |
پل سیوند | ۳۹.۳ KM |
پل بیدگل | ۳۹.۳ KM |
غار پلنگان | ۳۹.۳ KM |
غار شاداب | ۳۹.۳ KM |
تپه ملیان فارس | ۴۲.۷ KM |
آبشار کوهمره سرخی کازرون | ۴۵.۳ KM |
تخت جمشید | ۴۸.۶ KM |
امامزاده ایوب نبی | ۴۹ KM |
بند بهمن | ۵۰.۴ KM |
قلعه استخر مرودشت | ۵۰.۶ KM |
نقش رجب | ۵۰.۷ KM |
دریاچه برم فیروز | ۵۱.۵ KM |
آبشار چیکون | ۵۱.۵ KM |
آبشار مورزیان | ۵۱.۵ KM |
نقش رستم | ۵۱.۶ KM |
دشت ارژن شیراز | ۵۲.۵ KM |
کاروانسرای میان کتل | ۶۰.۳ KM |
گنبد نمکی مورجان فیروزآباد | ۶۱.۷ KM |
قره قلات | ۶۲ KM |
باغ بدره | ۶۲ KM |
دشت برم کازرون |