جنگل های ایران

جنگل‌ های ایران از مهم‌ترین منابع طبیعی این کشور هستند و نقش حیاتی در حفظ تنوع زیستی و اکوسیستم‌های طبیعی ایفا می‌کنند. این جنگل‌ها به عنوان محیط زیستی حساس و ثروتی باارزش، یکی از بزرگ‌ترین دارایی‌های ملی ایران به شمار می‌آیند. جنگل‌ های ایران به دلیل تنوع آب و هوایی و جغرافیایی کشور، انواع گوناگونی از گیاهان و جانوران را در خود جای داده‌اند و به عنوان محل زیست بسیاری از گونه‌های نادر و متعددی از حیوانات و گیاهان خدمت می‌کنند. در ادامه با برخی از زیبا ترین جنگل های ایران آشنا می شوید.

انواع جنگل های ایران:

1. جنگل های هیرکانی

جنگل‌ های نواحی دریای خزر به عنوان جنگل‌ های هیرکانی شناخته می‌شوند. این جنگل‌ها دارای پوشش گیاهی بسیار خاصی هستند و از منطقه آستارا در استان گیلان تا بجنورد در استان خراسان شمالی گسترش دارند. این منطقه به شامل جنگل‌ های مازندران، گیلان، گلستان و خراسان شمالی می‌شود که قدیمی‌ترین جنگل‌ های دنیا در ایران هستند. این جنگل‌ها به علت تنوع آب و هوایی و اقلیمی مناطق خزر، پوشش گیاهی متنوعی را ایجاد کرده‌اند که شامل انواع درختان مانند بلوط، نارنج، دلبید، کرک و… می‌شود. همچنین، این جنگل‌ها محل زیست بسیاری از گونه‌های حیوانی نیز می‌باشند از جمله خرس، گوزن، ببر، گرگ و پرندگان مختلف.

• جنگل گیسوم

جنگل گیسوم یکی از جاذبه‌های طبیعی و زیبای ایران است که در استان گیلان واقع شده و از جنگل‌ های مرطوب شمالی کشور به شمار می‌آید. این جنگل با تنوع زیستی و پوشش گیاهی فراوان، محیطی منحصربه‌فرد را برای بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد. گیسوم با داشتن یک آب‌شار شگفت‌انگیز به نام “آبرش” که از بالاترین نقطه‌های جنگل سرازیر می‌شود، جذابیت ویژه‌ای دارد. در این جنگل، انواع زیادی از گونه‌های درختان مانند بلوط، دلبید، نارنج، سنجد و… به همراه گونه‌های مختلف جانوری مانند خرس، گوزن، گرگ و انواع پرندگان زندگی می‌کنند.

آدرس: استان گیلان، 90 کیلومتری رشت به آستارا، 16 کیلومتری شهر تالش

• جنگل پلنگ دره

جنگل پلنگ دره، یکی از منحصر به فرد ترین جنگل های ایران، در منطقه‌ای دل‌نشین و زیبا واقع شده است. این جنگل که به نام محلی “جنگل چالوس” نیز شناخته می‌شود، در شمال ایران و در استان مازندران واقع شده و از طریق مسیر شهرستان چالوس به دسترسی قرار دارد. جنگل پلنگ دره به دلیل آب و هوای مرطوب و آبادی خاک، یک محیط طبیعی بسیار غنی و متنوع است که به عنوان محل زندگی بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری، از جمله پلنگ هندی که نام این جنگل را به خود اختصاص داده است، بهره‌برداری می‌شود. وجود درختان بلند و سرسبز، رودخانه‌های پرآب و شکوفه‌های زیبا، از جذابیت‌های اصلی این منطقه به شمار می‌آید که هر ساله جذب گردشگران و علاقه‌مندان به طبیعت می‌شود.

آدرس: شهرستان سوادکوه، جاده پلنگ دره

• جنگل دالخانی

جنگل دالخانی یکی از مهم‌ترین و زیباترین مناطق جنگلی ایران است که در استان گیلان و در نزدیکی شهرستان لاهیجان قرار دارد. این جنگل، با وسعتی بالغ بر ۵۵۰ هکتار، یک اکوسیستم بسیار غنی و تنوع‌پذیر را در خود جای داده‌است و برخورداری از تنوع گونه‌های حیات وحش و گیاهان خاصی از جمله درختان بلوط، گردو، چنار و آب‌ بند هستند.

آدرس: شهرستان رامسر، خیابان هریس، جاده جنت رودبار

جنگل لفور

جنگل لفور با وسعتی حدود ۸ هکتار، میزبان روستاهای متعددی همچون امیرکلا، درازکلا، سیدکلا، کالیکلا و … است. قدمت این جنگل کهن به حدود ۴۰ میلیون سال می‌رسد و آن را به یکی از قدیمی‌ترین بخش‌های جنگل‌های هیرکانی در این منطقه تبدیل می‌کند.

لفور، به واسطه تنوع زیستی بی‌نظیرش، به زیستگاهی امن برای گونه‌های گیاهی و جانوری مختلف تبدیل شده است. برخی از گونه‌های گیاهی این جنگل، بومی ایران و بسیار ارزشمند هستند و در هیچ جای دیگر دنیا یافت نمی‌شوند. این گنجینه طبیعی، علاوه بر زیبایی چشم‌نواز، نقش مهمی در حفظ تعادل اکوسیستم منطقه ایفا می‌کند.

جنگل جوارم

یکی از این پارک‌های جنگلی که در شهرستان سوادکوه واقع شده، “پارک جنگلی جوارم” نام دارد. این پارک با داشتن امکانات رفاهی مناسب، از جمله کلبه‌های چوبی زیبا برای اقامت شبانه، به یکی از مقاصد محبوب گردشگری در سوادکوه تبدیل شده است.

پارک جنگلی جوارم با آب و هوایی معتدل و بارانی، گویی تابلوی نقاشی از طبیعت بکر و سرسبز را به نمایش می‌گذارد. این پارک پوشیده از درختان و گیاهان متنوعی است که هر کدام زیبایی و شکوه خاصی به آن می‌بخشند. در میان انبوه درختان این پارک، می‌توان گونه‌های مختلفی مانند گردو، انجیلی، بلوط، کلهو، کرت، شب‌خسب، لرگ، انجیر، افرا، ممرز، راش، نمدار و توسکا را مشاهده کرد. هر کدام از این درختان با برگ‌ها و سایه‌بان‌های خود، منظره‌ای دل‌انگیز و روح‌نواز خلق می‌کنند.

جنگل الیمستان

الیمستان، روستایی توریستی در استان مازندران، همچون نگینی درخشان در میان انبوه درختان سر به فلک کشیده البرز می‌درخشد. این بهشت زمینی، که از توابع بخش مرکزی شهرستان آمل است، گویی تکه‌ای از بهشت را به زمین آورده است.

جنگل‌های الیمستان، بخشی از گنجینه‌های طبیعی بی‌نظیر ایران، یادگار دوران کهن زمین هستند. قدمت این جنگل‌های انبوه و سرسبز به بیش از ۵۰ میلیون سال می‌رسد و همین قدمت دیرینه، باعث شده است تا گونه‌های گیاهی خاص و منحصر به فردی در این منطقه پناه بگیرند. گویی طبیعت، با ظرافت تمام، این گنجینه بی‌نظیر را برای نسل‌های آینده به امانت گذاشته است.

جنگل سراوان

جنگل‌های سراوان، با وسعتی نزدیک به ۵ هزار هکتار، گنجینه‌ای از طبیعت بکر و تاریخ کهن هستند. قدمت این جنگل‌ها به درازای تاریخ بشریت می‌رسد و وسعت آنها تنها کمی از کشور کرواسی کوچک‌تر است. در سال ۱۳۵۰، بخشی از این جنگل به مساحت ۷ هزار و ۶۰۰ متر طول و ۲ کیلومتر عرض، به منظور تبدیل شدن به پارک جنگلی از بافت اصلی جدا شد.

جنگل سراوان علاوه بر زیبایی منحصر به فرد خود و محبوبیت پارک ملی آن، جاذبه‌های دیگری را نیز در همسایگی خود جای داده است. در فاصله ۱۷ کیلومتری پارک سراوان، روستایی با همین نام واقع شده که با شالیزارهای سرسبز، طبیعت بکر و رودخانه‌های خروشان، به تنهایی یک مقصد گردشگری کامل به حساب می‌آید. در جنوب این روستا، کاروانسرای شاه عباسی با قدمتی بیش از ۵۰۰ سال، همچنان استوار و پابرجا باقی مانده است.

جنگل سی سنگان

جنگل سیسنگان، با وسعتی بیش از ۶۰۰ هکتار، گنجینه‌ای بی‌نظیر از تنوع زیستی و جاذبه‌های طبیعی را در خود جای داده است. این بهشت زمینی در سال ۱۳۴۴ توسط مهندس سعیدی آشتیانی، با هدف حفاظت از گونه‌های گیاهی نادر و جانوران در خطر انقراض، احداث گردید و به عنوان یک جنگل جلگه‌ای منحصر به فرد به مردم معرفی شد.

پوشش گیاهی جنگل سیسنگان در بخش‌های مختلف آن، تنوع چشم‌نوازی را به نمایش می‌گذارد. در بخش جنوبی، انبوهی از شمشادهای بلند قامت، گویی نگین سبز بر تارک جنگل نقش بسته‌اند. در بخش غربی، درختان توسکا، بلوط، ازگیل و شمشاد در کنار یکدیگر، منظره‌ای بدیع و دل‌انگیز خلق کرده‌اند. این تنوع گیاهی، زیستگاه امنی برای گونه‌های جانوری مختلف فراهم آورده است. از پلنگ، گراز، شغال و خرس قهوه‌ای، تا مرال (گوزن قرمز)، شوکا و روباه، طیف وسیعی از پستانداران اهلی و وحشی در این منطقه زندگی می‌کنند و هارمونی شگفت‌انگیزی را در طبیعت سیسنگان رقم زده‌اند.

2. جنگل های ارسباران

در شمال آذربایجان شرقی و در امتداد کرانه رودخانه ارس، یک سری از جنگل‌ های خلاب به نام “ارسباران” قرار دارد که نزدیک به جنگل‌ های هیرکانی قرار گرفته‌اند و ارتباطی نزدیک با آنها دارند. این منطقه از جنگل‌ها به واسطه طبیعت خاص و زیبایی‌های فراوان که در آن مشاهده می‌شود، یکی از مناطق دلپذیر و مورد علاقه برای گردشگران و طبیعت‌دوستان است.

• جنگل فندوقلو

جنگل فندوقلو، یکی از جنگل‌ های طبیعی زیبا و بکر واقع در ایران، جزء ارتفاعات البرز شمالی قرار دارد. این جنگل که به علت پراکندگی گونه‌های مختلف گیاهی و حیات وحش بسیار غنی و منحصر به فرد است، جذابیت ویژه‌ای برای گردشگران و طبیعت‌دوستان به همراه دارد. با پوشش سرسبز فراوان و آبشارهای زیبا، جنگل فندوقلو به عنوان یک مقصد گردشگری دلپذیر و پرطرفدار شناخته می‌شود و محیطی ایده‌آل برای استراحت، پیاده‌روی، کمپینگ و عکاسی طبیعت می‌باشد. این آثار طبیعی زیبا، نیاز به حفاظت و مراقبت دارند تا برای نسل‌های آینده نیز حفظ شوند و از زیبایی و ثروت اکولوژیک خود دیگری برخوردار باشند.

آدرس: شهرستان نمین، جاده نمین، جاده فندقلو

• جنگل مشه

جنگل مشه در استان اردبیل، یکی از جواهرهای طبیعی ایران است که به عنوان یکی از مناطق حفاظت‌شده و زیست‌بوم‌های مهم کشور شناخته می‌شود. این جنگل با مساحتی بالغ بر بیش از ۴۰۰۰ هکتار، در منطقه‌ای کوهستانی و شمالی از اردبیل واقع شده است. از ویژگی‌های ممتاز جنگل مشه، تنوع گونه‌های درختان می‌باشد؛ از جمله بلوط، جوز، گردو و دیگر انواع درختان بزرگ و ارزشمند که به عنوان بومی‌ترین جنگل‌ های منطقه شمال‌غرب ایران شناخته می‌شوند. علاوه بر این، جنگل مشه به عنوان سرسبزترین منطقه اردبیل معروف است و به دلیل وفور منابع آبی، زیست‌گاه بسیاری از گونه‌های حیات وحش نیز محسوب می‌شود.

آدرس: استان اردبیل، 25 کیلومتری اردبیل، 10 کیلومتری شهر نمین

3. جنگل های زاگرس

جنگل‌ های زاگرس، به عنوان یکی از مهمترین منابع طبیعی و زیستی ایران، در غرب کشور قرار گرفته و یک تنوع بی‌نظیر از گیاهان، حیوانات و اکوسیستم‌ها را در خود جای داده‌اند. این جنگل‌ها با وسعت و پوشش گسترده خود، علاوه بر ارائه خدمات اکولوژیکی حیاتی مانند تولید اکسیژن، تنظیم آب و هوا و حفظ تنوع زیستی، نقش مهمی در فرهنگ و زندگی مردم منطقه و کشور ایفا می‌کنند. این جنگل‌ها به عنوان محیطی مستعد برای تفریح و گردشگری نیز شناخته می‌شوند و جذب گردشگرانی از داخل و خارج کشور به خود دارند.

• جنگل حرا قشم

جنگل حرا، یکی از جنگل‌ های با ارزش جزیره قشم در خلیج فارس، از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری منحصربفرد ایران به شمار می‌آید. این جنگل که از نوع جنگل‌ های ساحلی و مانگروو هست، دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی است که آن را از دیگر جنگل‌ها متمایز می‌کند. درختان مانگروو که در جنگل حرا یافت می‌شوند، برگ‌های بزرگ و ریز، ساقه‌های هوائی (پنجه‌ها)، و ریشه‌های خاصی به نام ریشه‌های تنهی‌شونده دارند که این ویژگی‌ها به آنها کمک می‌کند تا با زندگی در محیط‌هایی که بخشی از آن‌ها در آب و بخشی در خاک است، سازگاری پیدا کنند.

آدرس: شهرستان قشم، جاده طبل سلخ

• جنگل‌ نای لرستان

جنگل نای لرستان یکی از زیباترین و متنوع‌ترین مناطق طبیعی ایران است که در استان لرستان قرار دارد. این جنگل که به عنوان یکی از مناطق حفاظت‌شده کشور به ثبت رسیده، شهرت خاصی به خود دست داده است به ویژه به خاطر تنوع گوناگون گیاهی و جانوری که در آن زندگی می‌کنند. در جنگل نای لرستان، انواع درختان مانند بلوط، دلنواز، تنوج و غیره به وفور یافت می‌شوند و زیستگاه مناسبی برای پرندگان، حیوانات و گیاهان وحشی محسوب می‌شود. این منطقه به عنوان یک مقصد گردشگری محبوب نیز شناخته می‌شود و با آبشارها، رودخانه‌ها، پوشش گیاهی فراوان و مناظر طبیعی زیبا، گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند.

آدرس: استان لرستان، شهرستان خرم آباد، بخش پاپی و در نزدیکی روستای نای انگیز