همدان از اون شهرهایی هست که کلیساهای زیادی داره، دلیلشم اینه که مسیحی‌های زیادی تو این منطقه زندگی می‌کنن. کلا تو همدان ۵ تا کلیسا هست، ولی فقط میشه از دوتاش دیدن. یکی از این دو تا، همین کلیسای گریگوری استفان یا استپانه که یه نماد مهم مذهبی برای اقلیت‌های دینی تو ایرانه. با مجله گردشگری همراه باش تا بتونی بیشتر با این مکان آشنا بشی.
کلیسای گریگوری همدان کجاست؟
کلیسای گریگوری استفان همدان سمت شرقی تپه هگمتانه، تو محله قدیمی ارامنه قرار گرفته. میتونی بری میدان اکباتان یا میدان امام خمینی، هم از مجموعه موزه و تپه هگمتانه دیدن کنی و بعدش هم سری به این کلیسا بزنی. مطمئنم پشیمون نمیشی! توی این محوطه کلی چیزای قشنگ هست که میتونی ببینی. هم کلیسای حضرت مریم اونجا هست، هم موزه هگمتانه.
لوکیشن کلیسای گریگوری استفان روی نقشه
تاریخچه کلیسای گریگوری همدان
این کلیسا رو یه گروه از ارمنی‌های اصفهان و تاجران ارمنی روس و یه سری مهاجر که به خاطر جنگ جهانی اول اومده بودن همدان، ساختن. می‌دونید چرا؟ چون می‌خواستن یه جای مخصوص خودشون داشته باشن که توش دعا کنن و با خدا حرف بزنن. ساخت این کلیسا برمی‌گرده به سال ۱۶۷۶، یعنی زمانی که شاه سلیمان صفوی پادشاه ایران بود. جالبه که بدونید این کلیسا یه بار به خاطر زلزله و این چیزا خراب شده بود، ولی سال ۱۹۳۲ با کمک مردم و پول کلیسا، دوباره ساختنش و درستش کردن.
حالا یه چیز دیگه: تو این کلیسا کلی آدم معروف مذهبی دفن شدن، مثلاً یه نفر به اسم دریزنیک وارتاپت کارکسیان که نایب خلیفه ارمنی‌های جلفای اصفهان و رهبر مذهبی ارمنی‌های همدان و اراک بود، یه کشیش به اسم خاچاطور و خیلی‌های دیگه.
معماری بخش های مختلف کلیسای گریگوری استفان
کلیسای گریگوری که یکی از زیباترین جاهای دیدنی همدان محسوب میشه، یه بنای مستطیل شکله که ۱۳ متر طول و ۲۱ متر عرض داره. جلوی در کلیسا ۴ تا ستون گرد ۴ متری می‌بینی که با قوس‌های جناغی به هم وصل شدن. نمای کلیسا از آجر و خشته و برای تزیینش طاق نماهای هلالی شکلی به کار بردن که یادآور طاق‌های رومیه و زیبایی و شکوه خاصی به کلیسا دادن. یکی از قشنگ‌ترین قسمت‌های کلیسا، برج ناقوسشه که به شکل گنبدهای رک ساخته شده و حدود ۵ متر و ۲۰ سانت از زمین ارتفاع داره. محراب کلیسا قبلاً با گچ پوشیده شده بود که الان لایه‌برداری شده و میشه نقوش و نگارش زیرشو دید.
داخل کلیسای گریگوری استپان خیلی ساده‌ست و فقط یه سالن اصلی و یه کتابخونه داره. چون این کلیسا به نور خیلی زیادی احتیاج داشته، توی ساختش کلی پنجره به کار بردن تا نور طبیعی خورشید بتونه نصف کار روشنایی رو انجام بده. در کل ۱۲ تا پنجره مشبک توی کلیسا وجود داره که ۱۰ تاش توی دیوارهای شمالی و جنوبی و ۲ تاش توی ضلع غربی قرار داده شده. تو انتهای دیوار شمالی کلیسا یه حوضچه سنگی غسل تعمیدی می‌بینی که با یه کتیبه سنگی تزیین شده
ساعت بازدید کلیسای گریگوری
یادتون باشه که این کلیسا هنوز فعاله و مردم ازش استفاده می‌کنن، پس قبل از رفتن یه زنگ بزنید و هماهنگ کنید. معمولا توی روزهای معمولی می‌تونید از کلیسا دیدن کنید، به جز روزای عید و مراسم مذهبی. ساعت کاری کلیسای گریگوری همدان، شنبه تا پنجشنبه: ۹ صبح تا ۱۲ ظهر و ۲:۳۰ تا ۵ عصر و جمعه ها: ۹ صبح تا ۱۲ ظهر هستش. اگر ۱ تا ۲ ساعت وقت بذاری میتونی همه جای کلیسا رو بگردی و خوب ببینیش.
قیمت بلیط کلیسای گریگوری استفان
قیمت ورودی این کلیسا توی سال ۱۴۰۳، نفری ۲۵ هزار تومن شده که مبلغش نسبت به قیمت بلیط غار علیصدر خیلی پایینتر. بهتره قبل از رفتنت با شماره ۰۸۱۳۸۳۷۲۳۴۴ هم تماس بگیری تا از هزینش مطمئن بشی. کلیسای گریگوری استفان یه جوریه که هم سادست هم قشنگ. وقتی میری داخلش می بینی که معماریش خیلی جالبه و یه چیزایی داره که آدم رو به خودش جذب می کنه. داخل کلیسا خیلی تزیینات خاصی نداره، فقط چند تا تمثال از حضرت مریم و حضرت مسیح (ع) می بینی.
جاهای دیدنی نزدیک کلیسای گریگوری همدان
خب بریم ببینیم دور و بر این کلیسا چی جور جاذبه‌هایی پیدا میشه:
موزه هگمتانه
می‌خوای یه سفر کوتاه در زمان داشته باشی و به دوران باستان ایران سفر کنی؟ پس حتماً به موزه هگمتانه سر بزن! این موزه درست توی دل تپه هگمتانه قرار گرفته، جایی که زمانی پایتخت باستانی ایران بوده. از کلیسای گریگوری تا موزه هگمتانه فقط ۱۵ دقیقه پیاده‌روی فاصله‌ست. پس میتونی بعد از دیدن کلیسا، یه پیاده‌روی کوتاه داشته باشی و به تاریخ ایران باستان سر بزنی. توی موزه هگمتانه کلی اشیاء و آثار باستانی از دوره‌های مختلف تاریخ ایران نگهداری میشه. میتونی مجسمه‌ها، سفال‌ها، سکه‌ها و ابزارهای مختلفی رو ببینی که از دل خاک بیرون آورده شدن و هر کدوم یه داستان از گذشته رو برای تو تعریف می‌کنن.
آرامگاه بوعلی سینا
آرامگاه ابوعلی سینا یکی از بناهای شاخص شهر همدان هست که معماریش از یه اثر تاریخی دیگه به اسم “گنبد قابوس” الهام گرفته شده. البته این دو بنا با هم یه سری تفاوت‌هایی هم دارن. میشه گفت که ایده اولیه ساخت آرامگاه ابوعلی سینا، یه برداشت مدرن از معماری گنبد قابوسه. دور تا دور مقبره ۱۲ تا ستون سنگی وجود داره که هر کدوم نماد یکی از دانش‌هایی هست که بوعلی سینا بهشون مسلط بوده. این ستون‌ها توی بخش بالایی مقبره قرار دارن و یه شکوه و عظمت خاصی به بنا دادن. جالبه بدونین که این آرامگاه زیبا توی سال ۱۳۷۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و از اون موقع تا حالا به یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهر همدان تبدیل شده. از کلیسا تا این آرامگاه ۳ کیلومتر فاصله ست.
آرامگاه باباطاهر عریان
آرامگاه باباطاهر یه مجموعه تقریباً ۹۰۰۰ متریه که یه باغ قشنگم داره. خود آرامگاه یه بنای ۱۰ در ۱۰ متره که با منشورهایی احاطه شده. این بنا روی یه قاعده هشت ضلعی قرار گرفته و از سطح خیابون ۲۵ متر بلنده. سقف آرامگاه با کاشی‌های معرق تزیین شده و ستون‌ها، سنگ قبر و پله‌ها همگی از گرانیت هستن. نمای بیرونی آرامگاه از سنگ سفید مرغوب ساخته شده و روش کتیبه‌های زیبایی با کاشی کار شده. کلیسا تا این آرامگاه ۲.۱ کیلومتر فاصله داره.
گنبد علویان
این بنا ۱۱ متر ارتفاع داره و به شکل یه مکعب چهارضلعیه. توی هر گوشه از این گنبد، ستون‌های استوانه‌ای بلندی وجود دارن که ۹ متر ارتفاع و ۱ متر قطر دارن. یه نکته جالب دیگه اینه که توی بخش شمالی گنبد علویان یه طاق خیلی باشکوه هم هست که ۱۰ متر ارتفاع داره. کلیسای گریگوری تا گنبد علویان ۱.۴ کیلومتر فاصله داره.
