بوکان کجاست؟ | معرفی جاهای دیدنی تاریخی و طبیعی

بوکان کجاست؟ یه شهر قشنگ تو جنوب استان آذربایجان غربی. یه شهر جوون و پرشور که از نظر تاریخی به دوره قاجار برمی‌گرده. خلاصه که اگه دنبال یه جای بکر و ناب تو ایران می‌گردی، بوکان رو فراموش نکن. یه شهر که هم از نظر طبیعت و تفریح، هم از نظر تاریخ و فرهنگ حرف برای گفتن داره. پس تا آخر این مقاله از مجله گردشگری همراه باش.

آشنایی با شهر بوکان

قدمت این شهر برمی‌گرده به دوران قاجار و قرن نوزدهم میلادی، یعنی بیشتر از 200 سال پیش. اگه اهل گشت و گذار و دیدن جاهای تاریخی باشی، اینجا کلی چیز قشنگ می‌تونی ببینی. بیشتر بناهای تاریخی داخل شهر هم مال دوره قاجار و همین دوره معاصر خودمون هستن.

این شهر یه جورایی قطب مهاجرت توی ایران. کلی آدم از جاهای مختلف می ریزن اینجا و زندگیشون رو اینجا می سازن. واسه همین هم بهش میگن “عروس شهرهای ایران”. از قدیم الایام آدمای باسواد و بافرهنگ زیادی توی این شهر بودن و واسه همین بهش میگن “شهر فرهیختگان”. یه شخصیت خیلی مهم هم توی تاریخ این شهر بوده که اسمش “حسن زیرک” بوده و به خاطر کارای بزرگی که کرده بهش میگن “شهر ماموستا حسن زیرک”.

بوکان کلی جاذبه‌ی تاریخی داره و همین موضوع باعث شده که از بقیه شهرهای این استان حسابی فرق داشته باشه. بر اساس تحقیقات تاریخی، بوکان توی زمان‌های قدیم محل زندگی پادشاهان اشکانی و ساسانی بوده و از اون دوران آثار زیادی هم باقی مونده. یه چیز جالب دیگه اینه که توی اطراف بوکان میشه آتشکده‌هایی رو هم پیدا کرد که نشون‌دهنده‌ی قدمت و پیشینه‌ی تاریخی این منطقه‌ هستن.

بوکان کجاست؟

بوکان بزرگ ترین شهرستان تو جنوب استان آذربایجان غربیه که بعد از ارومیه و خوی، سومین شهر پرجمعیت این استان محسوب میشه. از یه طرف به شهر مهاباد تو غرب و از طرف دیگه به سقز تو جنوب میرسه. جالبه که بدونین بوکان توی کل ایران رتبه هفتادمین شهر پرجمعیت رو داره. این شهر بیشتر از 12 کیلومتر مربع وسعت داره و بین دو رشته کوه نالشکینه و برده‌زرد محاصره شده، به خاطر همین یکی از مسطح‌ترین شهرهای ایرانه و بیشتر زمین‌هاش هم دشت‌های همواره. بوکان دقیقاً وسط 13 استان شمالی و جنوبی ایران قرار گرفته و یه خط ارتباطی زمینی هم با کردستان عراق داره. شهرستان بوکان درست سر راه‌های ارتباطی سه تا استان مهم ایران قرار گرفته: آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و کردستان. همین موضوع باعث شده که این شهر یه موقعیت جغرافیایی و ترافیکی خیلی ویژه‌ای داشته باشه. توی سفرتون به این شهر پیشنهاد میکنم از جاهای دیدنی تبریز هم دیدن کنید.

جاذبه های طبیعی بوکان

کوه طرغه

طرغه یه کوهه که تو جنوب استان آذربایجان غربی و 22 کیلومتری غرب بوکان قرار گرفته. اسمای دیگه هم داره، مثل ترغه و طرقه. ارتفاعش هم 2224 متره و از بلندترین قله‌های این نطقه به حساب میاد. این کوه تو رشته کوه‌های زاگرس قرار گرفته و یه مقصد محبوب برای کوهنوردیه. خیلی‌ها برای کوهنوردی به طرغه می‌رن و تو مسیرش دو تا پایگاه هم برای استراحت کوهنوردها وجود داره. جالبه که تو این منطقه یه سری آثار تاریخی هم هست، مثل سنگ‌های تراشیده شده و بناهایی که مربوط به عهد مغول و ایلخانان هستن.

بوستان ساحلی بوکان

بوستان ساحلی بوکان که یه اسم دیگه هم داره و بهش پارک ساحلی بوکان هم می‌گن، تو غرب شهر بوکان قرار گرفته. با 13 هزار متر مربع مساحت، گنده‌ترین پارک شهره و کلی امکانات باحال داره که هم واسه اهالی بوکان جذابه و هم واسه مسافرها. تو این پارک چی میشه پیدا کرد؟ یه عالمه چیزای خفن! زمین بسکتبال، شهربازی، زمین فوتسال، وسایل ورزشی و مسیرهای دوچرخه‌سواری تو قسمت شمالی پارک منتظرتن. اگه اهل هیجان باشی، می‌تونی تو قسمت جنوبی پارک به پیست اسکی بری یا یه سر به سینما چندبعدی بزنی. یه بوفه هم اونجا هست که می‌تونی یه چیزی بخوری و از حال و هوای پارک لذت ببری.

سد بوکان

سد بوکان، که به اسمای سد شهید کاظمی و سد لگزی هم می‌شناسنش، یه سد خاکی با هسته رسیه که تو ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر بوکان قرار گرفته. تو نقشه‌های رسمی ایران، این سد تو حوزه استحفاظی بوکان قرار گرفته، ولی دریاچه‌اش تو محدوده استان کردستان، شهر سقز هست.

هدف اصلی از ساخت این سد، تنظیم و استفاده از آب و سیلاب‌های زرینه رود بوده. علاوه بر اینکه آب شرب شهرهای بوکان، میاندوآب و بخش زیادی از آب تبریز از این سد تامین میشه، حدود ۵۵ هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی منطقه‌های عجب‌شیر و آذرشهر هم با آب این سد آبیاری میشن.

اما داستان سد بوکان به اینجا ختم نمیشه! این سد یه جاذبه گردشگری فوق‌العاده هم هست و هر سال هزاران نفر از سراسر ایران برای دیدن و تفریح به این منطقه سفر می‌کنن. دریاچه سد بوکان با ۷۱۸ میلیون متر مکعب، بیشترین حجم آب رو بین سدهای ایران ذخیره می‌کنه و یه منظره بی‌نظیر و چشم‌نواز داره.

آثار تاریخی بوکان

مسجد جامع بوکان

یه مسجد تاریخی تو شهر بوکانِ آذربایجان غربی هست که بیشتر از 100 ساله که محل برگزاری نماز جمعه بوده. این مسجد رو یه نفر به اسم علی اصفهانی تو دوره قاجار ساخته و یه نمونه عالی از معماری اسلامی ساده و قشنگه.قدمت مسجد به دوره قاجار برمیگرده و بر اساس اسناد تاریخی، علی اصفهانی اون رو ساخته. معماری مسجد خیلی ساده و در عین حال قشنگه و یه نمونه عالی از معماری اسلامی به حساب میاد. مسجد جامع بوکان تو سال 1379 با شماره 3480 تو فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری مهم استان آذربایجان غربی شناخته میشه.

جایی که مسجد ساخته شده، حسابی خاصه. مسجد درست کنار یه تپه قدیمی به اسم “قلعه سردار” و یه رودخونه به اسم “سراب” قرار گرفته. یه بازارچه هم روبروی مسجد هست که بهش میگن “بازار سردار”. جالبه بدونید که دستور ساخت این مسجد رو حاکم وقت بوکان، “محمدحسین خان سردار مکری” که با مظفرالدین شاه قاجار فامیل بوده، داده. اون یه زمین هم وقف کرده تا این مسجد ساخته بشه.

یه مسجد قدیمی با یه معماری اصیل

مسجد جامع بوکان یه بنای تاریخی با مساحت 1871 مترمربعه که توی دوره قاجار ساخته شده و معماری سنتی اسلامی داره. شبستان اصلی مسجد یه شکل مستطیله که 42 ستون سنگی توی 7 ردیف 6 تایی داره و فضا رو به 8 تا راهرو تقسیم کرده. محراب مسجد هم توی یه طاق‌نما با قوس جناغی توی ضلع جنوبی شبستان بزرگ (قسمت مردانه) قرار گرفته. یه نیم‌طبقه هم توی ضلع شمالی مسجد هست که به عنوان شبستان زنانه استفاده میشه.روی سردر مسجد یه تابلویی هست که توضیحاتی درباره وسعت مسجد، تزئینات و طاق‌ها داده شده.

سال 1345 هجری شمسی بنای مسجد رو گسترش دادن و 4 تا گنبد آجری و 3 تا ستون دیگه هم بهش اضافه کردن. توی سال 1375 هم یه شبستان دیگه به بزرگی 20 در 30 متر به مسجد اضافه کردن که شبیه شبستان اولیه مسجده و ستون‌ها و طاق‌های قشنگی داره و به هم وصل شده. الان مسجد مناره نداره و یه ظاهر خیلی ساده‌ای داره، ولی توی قدیم یه مناره هم داشته که دیگه اثری ازش نمونده.

تپه‌ باستانی قلایچی

تپه‌ باستانی قلایچی، که به اسم تپه قالایچی هم می‌شناسنش، یه گنجینه تاریخیه که توی 15 کیلومتری شمال شرق بوکان، توی روستایی به همین اسم، قایم شده. باستان‌شناس‌ها توی این تپه کاوش کردن و ردپاهایی از زندگی آدم‌ها رو توی هزاره اول قبل از میلاد پیدا کردن. اولین چیزی که توی این منطقه کشف شد، آجرهای صلیبی شکل و نقش‌دار بود. بعدش توی کاوش‌های بعدی، یه عالمه چیزای دیگه هم پیدا کردن: معبد مرکزی، برج‌ها، دیوارها، حیاط سنگ‌فرش شده، پله‌هایی که به حیاط می‌رسید، چند تا اتاق که با گل اخری اندود شده بود، نقاشی‌هایی به رنگ سیاه و آبی، و آجرهایی با نقش‌های مختلف از آدم، هندسه و گیاه.

محقق‌ها می‌گن که این مجموعه احتمالا مال زمان حکومت “مانا” بوده و شاید هم این منطقه، شهر زیرتو یا ایزیرتو، پایتخت مانایی‌ها، بوده باشه. به خاطر ارزش تاریخی خیلی زیادی که تپه‌ باستانی قلایچی داره، 18 اردیبهشت 1380 به اسم یکی از جاذبه‌های دیدنی بوکان، تو فهرست آثار ملی ایران ثبت شده.

بیشتر بخوانید: غار سهولان کجاست

آرامگاه سرداران مکری

آرامگاه سرداران مکری یا همون “گومبه‌زی سردار” که به زبون کردی می‌گن، یه بنای تاریخی باحاله که توی شهر بوکان، استان آذربایجان غربی قرار گرفته. قدمت این آرامگاه به دوره قاجار می‌رسه و محل دفن چند تن از نوادگان سردار عزیزخان مکری و بزرگان شهر بوکانه. مجموعه آرامگاه شامل یه حیاط کوچولو توی ضلع جنوبی و یه بنای مقبره با معماری سنتی میشه. طرح گنبد این بنا به شکل چلیپا ساخته شده و یه ایوان با دو ستون سنگی هم توی ورودی ضلع جنوبی داره. یکی از قشنگ‌ترین چیزای این آرامگاه، آجرکاری‌های به سبک خفته راسته‌شه که به زیبایی هرچه تمام‌تر تزئین شده.

بهترین زمان سفر به بوکان

نه تنها فصل بهار، بلکه تو هر فصلی که بری، کلی مسافر و گردشگر داره. همه عاشق دیدن جاذبه‌های این منطقه‌ان. تو بهار که دیگه نگم، پر میشه از گل و بلبل و یه عالمه آدم که میرن از طبیعت بکرش لذت ببرن. زمستوناش حسابی سرده و آدم تا خرخره تو برف و یخبندانه. اما نگران نباش، بهار و تابستونش یه چیز دیگه‌ست! هوا اونقدر مطبوعه که دلت میخواد بری بیرون و از طبیعت لذت ببری.

سوالات متداول

بوکان کجای ایرانه؟

شهری در جنوب غربی ایران و مرکز شهرستان بوکان در استان آذربایجان غربی

فاصله بوکان تا تبریز چقدر است؟

حدود 222 کیلومتر فاصله‌ست که با ماشین سواری 2 تا 3 ساعت طول می‌کشه.

جمعیت بوکان چقدر است؟

در سال 1401، طبق پیش‌بینی مرکز آمار ایران، 273 هزار نفر