قبل از اینکه به معرفی بهترین سوغاتی های شوشتر بپردازیم، باید بگیم که شوشتر، نگین خوزستان، در جنوب غربی ایران، با جاذبه‌های فوق‌العاده‌اش هر گردشگری رو مجذوب خودش می‌کنه. از آثار باستانی و طبیعت بی‌نظیر گرفته تا سوغاتی‌های خوشمزه، شوشتر تجربه‌ای منحصربه‌فرد رو براتون فراهم می‌کنه. این شهر با پل‌های تاریخی، آسیاب‌های آبی قدیمی، طبیعت سرسبز و آبشارهای خروشان، مقصدی فوق‌العاده برای سفره. اما هیجان سفر به شوشتر وقتی کامل می‌شه که سوغات و صنایع دستی خاصش رو امتحان کنید. پیشنهاد میکنیم قبل یا بعد از سفر به این شهر از جاهای دیدنی اهواز هم دیدن کنید.
شوشتر کجاست؟
شوشتر یکی از شهرهای استان خوزستان توی جنوب غربی ایرانه و در دامنه کوه‌های زاگرس واقع شده. این شهر مساحتش حدود ۲۴۳۶ کیلومتر مربع هست و بعد از اهواز، دزفول و آبادان، چهارمین شهر بزرگ استان خوزستان به حساب میاد.
سوغات معروف شوشتر
ترشیجات و لبنیات
یکی از ویژگی‌های خاص و منحصر به فرد شوشتر اینه که حدود ۱۰ نوع ترشی محلی و هشت نوع لبنیات محلی داره که کلی توریست رو به این شهر زیبا می‌کشونه. ترشی‌هایی مثل ترشی سیر، لگجی، بندری، موسیر و مخلوط بین مهمونا و توریستا خیلی طرفدار داره.
لبنیات محلی شوشتر هم کلی طرفدار داره. چیزایی مثل ماست محلی، دوغ محلی، ماست موسیر، شیر، شیر برنج، کره محلی، روغن محلی و سرشیر تو شوشتر تولید می‌شه و خیلی از مردم محلی و توریستا از این محصولات حسابی استقبال می‌کنن.
زردک
زردک یا جزر، همون هویج ایرانی خودمونه که کلی کلسیم و فسفر داره. زردک باعث می‌شه استخوان‌هاتون قوی بشه و تو فصل زمستون هم برداشت می‌شه. این هویج ایرانی برای درمان کم‌خونی خیلی موثره و تو درمان خیلی از بیماری‌ها کمک می‌کنه.
شیرینی جات
ارده، حلوا شکری، حلوا کنجدی، کلوچه و حلوا قُبیت، حلیمو و بستنی سنتی، فقط یه بخشی از شیرینی‌های سنتی شوشتر هستن که با هر لقمه، طعم اصیل ایران رو بهتون هدیه می‌کنن.
صنایع دستی
در مرکز صنایع دستی شوشتر، می‌تونید با رشته‌های بومی مثل نساجی سنتی، احرام‌بافی، سجاده‌بافی، جاجیم‌بافی، زیورآلات سنتی و سفال‌گری آشنا بشید. از طرف دیگه، رشته‌های غیر بومی مثل لباس‌های محلی، معرق ساقه گندم، سازسازی، حکاکی روی سنگ و نقاشی روی پارچه هم تو این مرکز فعال هستن. جالب اینجاست که مسگری، که حدود ۳۰ سال بود که کنار رفته بود، حالا دوباره داره زنده می‌شه.
ملحفه‌بافی یکی دیگه از رشته‌های منسوخ شده شوشتر بود که قبلاً فقط لنگ می‌بافتن. قبلاً نخ‌های ملحفه‌بافی تو شوشتر تولید می‌شد، ولی الان بعد از اینکه این رشته دوباره فعال شده، نخ‌هاش از اصفهان میاد. از جمله رشته‌های منسوخ شده دیگه که دوباره زنده شدن، می‌شه به کپو بافی، پارچه‌بافی، ابریشمی، گلیم سوزنی، کارت‌بافی و چوقابافی اشاره کرد.
کپوبافی
یکی از صنایع دستی بومی و خاص استان شوشتر، محصولات کپوبافی هستند. این محصولات با پیچیدن ساقه‌های مرکزی و جوان نخِل به دور ساقه‌های کرتک شکل می‌گیرند و با طراحی‌های رنگی و زیبا، جلوه خاصی پیدا می‌کنن. این صنایع دستی با نقش‌انداختن کاموای رنگی، خیلی زیبا و جذاب می‌شه. محصولات کپوبافی انواع مختلفی دارن و به عنوان سوغات ایران، میان گردشگران داخلی و خارجی خیلی محبوبن.
پارچه بافی
به گفته مسعودی، شاپور اهالی شام رو به شوش، شوشتر و دیگر شهرهای خوزستان کوچ داد. این افراد در اون زمان شروع به بافتن دیبای شوشتری و انواع دیگه پارچه‌های ابریشمی در شوشتر، اهواز و شوش کردن. در طول دوران اسلامی هم، شهرهای شام به خاطر تولید انواع مختلف منسوجات معروف بودن. مثلاً جبه، بساط، حریر و عبای شامی، جامه‌های مویینه دمشق، منسوجات حلب و پارچه‌های مخصوص بعلبک تو متون اون دوره ذکر شده. خلفا معمولاً اطلاعات تاریخی رو روی پارچه‌های طراز نقش می‌زدن که امروز به شناسایی مکان و تاریخ‌گذاری این پارچه‌ها کمک می‌کنه. یکی از نمونه‌های جالب، پرده قالیچه‌ای با بافت پشمین و نقش‌های شمسه، خروسان و عقابان هست که روی اون کتیبه‌ای با نام مروان، خلیفه اموی، وجود داره و در موزه منسوجات واشینگتن نگهداری می‌شه.
احرامی
احرامی یکی دیگه از محصولات شوشتره. این پارچه‌ها با تارهای پنبه‌ای و پودهای پشمی به رنگ‌های سرمه‌ای، زرد، سبز، سفید، نارنجی و قرمز بافته می‌شن
سجاده بافی
سجاده‌بافی تو شوشتر خیلی مهمه و به عنوان بخشی از جهیزیه عروس استفاده می‌شه. معمولاً این سجاده‌ها رو با قرآن تو جهیزیه عروس می‌ذارن.
جاجیم بافی
جاجیم یه نوع زیرانداز دورویه است که با پارچه‌های کلفت شبیه به پلاس بافته می‌شه، ولی نازک‌تر از پلاس و با نخ‌های رنگی و ظریف از پشم یا پنبه. این زیراندازها پرز ندارن و می‌شه از هر دو طرفش استفاده کرد. کوچ‌نشین‌ها خیلی از جاجیم استفاده می‌کنن؛ هم به عنوان روانداز و هم برای محافظت از سرما. جاجیم‌بافی تو شوشتر سابقه طولانی داره و هنوز هم در بین روستایی‌ها و عشایر استفاده می‌شه. حتی در بعضی از خانواده‌ها به عنوان هدیه یا جهیزیه به نوعروسان داده می‌شه و سال‌ها به عنوان یادگاری در خانواده‌ها باقی می‌مونه. بافت جاجیم شبیه گلیم هست ولی تو چهار تخته بافته می‌شه و بعد به هم دوخته می‌شه. در مناطق اورامان و ثلاث باباجانی، جاجیم‌هایی با نقوش و جنس خیلی خوب بافته می‌شه که واقعاً کم‌نظیرن.
معرق ساقه گندم
معرق ساقه گندم یه هنر دستی قدیمیه که اول با ساقه‌های نی‌شکر و ذرت تو شهرهای جنوبی کشور رواج پیدا کرد. این هنر به خاطر سختی کار و ابزار کم، اول نتونست موفق بشه، ولی با گذشت زمان با ساقه‌های گندم، جو، برنج و گیاهان دیگه هم انجام شد و حالا خیلی محبوب شده.
ملحفه بافی
ملحفه‌بافی تو شوشتر خیلی معروفه و مردم خیلی از این دستباف‌ها استقبال می‌کنن. بازار فروشش خوبه و اگر به صورت بین‌المللی معرفی بشه و صادراتش هم فعال بشه، می‌تونه خیلی رونق پیدا کنه. بافته‌های داری با دار افقی یا عمودی تولید می‌شن و شامل قالی، قالیچه و گلیم می‌شن. بافندگان اصلی این بافته‌ها زنان ایلی و روستایی هستن که روی دار افقی کار می‌کنن. نقشه‌ها معمولاً ذهنی هستن و طرح‌ها بیشتر هندسیه. رنگ‌هایی مثل قرمز، مشکی، سبز، نارنجی، سفید و سرمه‌ای تو این بافته‌ها خیلی به چشم می‌خوره. حتی زنان عشایر عرب هم به طور محدود قالی می‌بافند و از رنگ‌های مختلفی مثل قرمز، نارنجی، صورتی، مشکی و زرد کدر استفاده می‌کنن.
عبا بافی
عبا بافی تو شوشتر یه تاریخ طولانی داره و گفته می‌شه که بیش از ۵۰۰ سال سابقه داره. این عباها معمولاً به رنگ‌های خرمایی، مشکی، خاکستری و شیری بافته می‌شن و بافندگان هم رنگرزی می‌کنن.
بیشتر بخوانید: سلانسر رستم اباد کجاست
