ارگ بم | قیمت بلیط 1403 + ساعت بازدید + جاهای دیدنی

ارگ بم، یکی از جاهای معروف استان کرمانه که توی فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده. این ارگ، به عنوان بزرگ‌ترین سازه خشتی جهان شناخته می‌شه. وقتی به ارگ بم نگاه می‌کنید، می‌تونید تمام جزئیات هنرمندانه‌اش رو ببینید و با خودتون فکر کنید که چقدر زحمت کشیدند تا این بنا رو بسازند. دیوارهای خشتی، معماری خاص و فضاسازی این مکان، حس و حال خاصی رو منتقل می‌کنه. شاید خیلی‌ها فکر کنند که این فقط یه دژ قدیمی‌یه، اما واقعاً بیشتر از این‌هاست؛ اینجا یه داستان زنده از تاریخ ماست. با مجله گردشگری همراه باشید تا بیشتر با این جاذبه دیدنی آشنا بشید.

ارگ بم کجاست؟

ارگ بم یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری کرمان هستش که تو جنوب شرقی ایران، یعنی شهر بم قرار گرفته.  این ارگ درست بالای یه تپه ساخته شده و از اون بالا شهر بم و بقیه محله‌های اطرافش مثل شهربست و باغ‌های محله دروازه رو می‌بینی. خود ارگ از شمال شرقی شهر بم فاصله زیادی نداره، با خیابون‌های اصلی مثل بهمن و بلوار لطفعلی خان محاصره شده، پس دسترسی بهش هم خیلی راحته. اینجا از شرق به یه یخچال قدیمی و باغ‌های دروازه، و از جنوب به محله‌های حافظ‌آباد و پارک ارگ وصل می‌شه.

لوکیشن ارگ بم روی نقشه

تاریخچه ارگ بم

ارگ بم، یکی از مهم‌ترین آثار معماری ساسانیه که نشونه‌ای از هنر و مهندسی بی‌نظیر این دوران رو به تصویر می‌کشه. ساخت این ارگ به زمان شاپور بزرگ برمی‌گرده، یعنی حدود قرن سوم میلادی. می‌گن اول بهش “دیوانخانه شاپور” می‌گفتن و روی یه تپه ۲۵ متری ساخته شده بود. این مکان به عنوان مرکز تجمعات مهم و تصمیم‌گیری‌ها انتخاب می‌شده و حتی برای زمان حکمرانی شاپور اول، یک نقطه کلیدی بوده. جالبه که در سال ۱۳۰۲ هجری شمسی، تو لیست میراث جهانی یونسکو ثبت شد و از اون زمان تا حالا کلی کار برای ترمیم و حفظش انجام شده. ارگ بم از دوران هخامنشیان شکل‌گرفته، اما اوج توسعه‌اش به دوره‌های اشکانی، سلجوقی و تیموری برمی‌گرده. حتی بعضی ویژگی‌های معماری‌ش هم شباهت‌هایی به تخت جمشید داره. بعد از اینکه ساسانی‌ها به ارگ بم و استان کرمان تسلط پیدا کردن، این منطقه به یکی از نقاط استراتژیک تبدیل شد. چندین بار هم در طول تاریخ، این ارگ به خاطر حمله‌ها و جنگ‌ها آسیب دید. مثلاً تو دوران امام علی (ع) خوارج تو اینجا سنگر گرفتن و بعد هم یعقوب لیث صفاری اومد و این منطقه رو از دستشون آزاد کرد. تو سده دهم میلادی، بم به عنوان یه بازار بزرگ و توسعه یافته شناخته می‌شد و با کشتزارهای سبز و درختان نخلش معروف بود. با گذر زمان و در دوره‌های مختلف، ارگ بم به عنوان نقطه‌ای استراتژیک برای تجارت شرق به غرب هم شناخته می‌شد و همیشه توی دل تاریخ، نقش مهمی رو ایفا کرده.

ارگ بم قبل و بعد از زلزله

این ارگ بزرگ و محکم، قبلاً روی جاده ابریشم قرار داشت. تصور کن، روزگاری این دژ پر از آدم و ازدحام بود! ولی به یه دلایلی که معلوم نیست چیه، یهو متروکه شد و دیگه رونقش رو از دست داد. دیواراش به ۷ متر هم می‌رسه و وقتی داخلش می‌رفتی، انگار توی یه هزارتو با دیوارهای کاه‌گلی بلندی قدم می‌زدی. واقعاً حس و حال تاریخ رو به آدم منتقل می‌کرد. این ارگ در سال ۲۰۰۴ هم به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد و همه دنیا به زیبایی‌اش پی بردن. اما قصه غم‌انگیز اینجا شروع می‌شه. ۵ دی سال ۸۲، یه زلزله وحشتناک با شدت ۶.۶ ریشتر اومد و همه چیز رو خراب کرد. ارگ بم که قبلاً جزو جاذبه‌های گردشگری مهم بود، یهو از فهرست یونسکو خارج شد و به عنوان یک اثر در حال تخریب معرفی شد. این زلزله نه تنها زندگی مردم بم رو تحت تأثیر قرار داد، بلکه تاریخ و فرهنگشون رو هم نابود کرد. بعد از زلزله، یه کمیته برای بازسازی ارگ تشکیل دادن و کمک‌های جهانی از جاهای مختلف مثل فرانسه و ژاپن هم به سمت بم اومدن. در نهایت، سال ۹۲ یونسکو دوباره ارگ بم رو از فهرست آثار در خطر خارج کرد. با تلاش مردم و متخصص‌ها، بخش‌های بزرگی از ارگ دوباره ساخته شد و حالا بیشترش مثل روزهای اولش شده. دروازه اصلی ارگ و کوچه‌هاش هم به خوبی ترمیم شدن و وقتی بهش سر بزنی، حس می‌کنی که توی یه دنیای قدیمی و با عظمت قدم می‌زنی.

معماری ارگ بم

این ارگ بزرگ و با عظمت توی مساحتی بیشتر از ۱۸ هزار متر مربع ساخته شده و به دو بخش اصلی تقسیم می‌شه: حاکمیتی و رعیت نشین. بخش حاکمیتی قسمت مرکزی ارگ قرار داره و جایی بوده که حاکمان و افراد ثروتمند زندگی می‌کردن. اینجا جاهایی مثل عمارت چهارفصل، عمارت سردار، بادگیر، مطبخ، اصطبل و حتی حمام وجود داشته. یعنی همه چی برای راحتی حاکمان و خانواده‌هاشون در نظر گرفته شده بوده. بخش رعیت نشین که دور و بر اندرون قرار داره، محل زندگی مردم عادی و کسبه بوده. اینجا پر از خونه، مغازه، کارگاه و حتی مساجد بوده. یعنی هرچی که مردم برای زندگی روزمره‌شون نیاز داشتن، اینجا پیدا می‌شده.

بیشتر بخوانید: روستای هنزا کرمان

ارگ بم تماماً از خشت خام، خاک رس، کاه و سنگ ریزه ساخته شده. این نوع معماری واقعاً به آب و هوای کویری این منطقه سازگار بوده. دیوارهای ضخیمش تابستونا خنکی رو به داخل می‌آوردن و زمستونا هم از سرما محافظت می‌کردن. جالبه بدونین که طراحای ارگ بم از همون اول شکل نهایی شهر رو پیش‌بینی کرده بودن و طوری طراحی کرده بودن که مثل یه دژ عظیم و مستحکم عمل کنه. دیوارهای بلند، برج‌ها و راه‌های مخفی، همه اینا نشون‌دهنده‌ی امنیت بالای ارگ بم بوده. به نوعی، ارگ بم شبیه به یه شهر کوچیکه که برای دفاع طراحی شده. وجود محله‌های مسکونی، بناهای تاریخی و طراحی هوشمندانه‌اش، همه و همه نشون‌دهنده ارزش فوق‌العاده‌ی شهرسازی و معماری این مجموعه ست. یکی از چیزای جالب دیگه درباره ارگ بم اینه که سازندگانش از تکنیک‌های هوشمندانه‌ای برای تنظیم دما و رطوبت استفاده کردن. اون‌ها با مهندسی باد و آب، سیستم تهویه‌ای طراحی کرده بودن که جریان هوا رو به سمت حاکم‌نشین هدایت می‌کرد. به این ترتیب، دمای هوای داخل ارگ همیشه مطبوع می‌موند.

ساعت بازدید ارگ بم

ساعت بازدید از ارگ بم برای سال ۱۴۰۳ در نیمه اول سال از ۷:۰۰ صبح تا ۱۸:۳۰ عصره و در نیمه دوم سال هم از ۷:۰۰ صبح تا ۱۸:۰۰ عصر. پس برنامه‌ریزیاتونو طوری بچینید که از این تجربه تاریخی لذت ببرید و وقت کافی داشته باشید.

قیمت بلیط ارگ بم

توی سال ۱۴۰۳، هزینه بازدید از ارگ بم برای گردشگرای داخلی ۳۵ هزار تومن هستش. نکته خوبش اینه که بچه‌های زیر هفت سال می‌تونن رایگان وارد بشن. پس اگر بچه‌هاتون زیر این سن هستن، دیگه نیازی به پرداخت هزینه نیست! بازدید از ارگ بم زیاد وقت‌گیر نیست و می‌تونید توی حدود یک ساعت ازش دیدن کنید.

جاهای دیدنی نزدیک ارگ بم کرمان

پیشنهاد میکنم برای اینکه مسافرتتون با یه برنامه ریزی خوب پیش بره، تورهای یک یا چند روزه برای دیدن جاذبه های این شهر از بهترین آژانس مسافرتی کرمان رزرو کنید.