جاهای دیدنی یزد
یزد از استانهای مرکزی و یکی از شهرهای مشهور ایران زمین است. از زیباترین شهرهای ایران این شهر میباشد که به عنوان اولین شهر خشتی دنیا لقب گرفته است. این شهر دومین شهر تاریخی جهان شناخته شده است و یکی از شهر های تاریخی ایران میباشد که از قرن هشتم هجری مورد ساخت و ساز و همچنین بازسازی و ابادانی قرار گرفته است.در ادامه به برخی از جاهای دیدنی یزد میپردازیم.
شهر یزد به نام های زیادی مثل: «عروس کویر»، «شهر بادگیرها»، «شهر دوچرخهها» و «دار العلم» معروف است. اولین صندوق امانات جهان که در شهر یزد هست حدود 1700 سال پیش ساخته شده است. از جاذبه های گردشگری مهم این شهر بافت قدیمی آن بوده است که می توانید آن را در این شهر مشاهده کنید و امروزه نیز مورد توجه زیادی از گردشگران و توریست ها قرار گرفته است.
موقعیت جغرافیایی این شهر در بین رشته کوه های شیرکوه و خرانق، و در دشتی به نام یزد اردکان واقع شده است. شهر یزد جزو آثار منتخب ملی ایران برگزیده شده و به ثبت رسیده است.
باغ دولت آباد یزد
باغ دولت آباد یکی از جاهای دیدنی شهر یزد است که از قدیمیترین باغهای ایرانی و دارای آوازهای جهانی است و عمر بنای آن بیش از 260 سال قدمت دارد. این باغ از میراث جهانی ایران نیز به شمار میرود که در هر گوشه از این باغ نشانهای از بهشت به چشم میخورد.
وسعت این باغ 6.4 هکتار میباشد که در آن درختان میوه مانند انگور و سرو و کاج در همه جا به چشم میخورند و در فصل بهار بوی گلهای محمدی و سرخ به مشام میرسد که بازدیدکنندگان را به دنیای دیگری میبرد. این باغ زیبا بهعنوان یکی از ۹ باغ ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
باغ دولت آباد یزد در محله ای به نام چهار منار قرار گرفته است که از قدیمیترین باغهای شهر یزد محسوب میشود.
آدرس: یزد، خیابان شهید رجایی، کوچه فردوسی – باغ دولت آباد
مسجد جامع یزد
بعد از گذشتن از کنار بازار قدیمی شهر و کمی آن طرف تر از محله فهادان به خیابان زیبایی میرسیم که ما را به یکی از زیباترین مسجدهای ایران میرساند. بنایی که بلندترین منارهها را در بین منارههای مساجد ایران با حدود 52 متر ارتفاع دارد. آثار تاریخی زیادی با معماری بی نظیر ایرانی در این شهر وجود دارد که یکی از معروفترین این بناهای تاریخی که در مرکز شهر واقع شده است، میتوان به مسجد جامع یزد اشاره کرد.
مساحت زیربنای این مسجد بین 7000 تا 9800 متر مربع است که ۵۰۰ متر مربع آن شامل کاشیها و کتیبهها میشود. این مسجد هفت ورودی دارد که این هفت ورودی به چند کوچه و راههای خروجی متصل میشوند و طول این مسجد برابر با ۱۰۴ متر و عرض آن ۹۹ متر است. مسجد جامع یزد در واقع تلفیقی از سه مسجد که در دورههای تاریخی مختلف شکل گرفتهاند.
بنای اولیه مسجد در زمان آل بویه ساخته شد که آن را روی آتشکدهای ساسانی احداث کردهاند. در آن زمان این مسجد را با نام مسجد عتیق یاد میکردند. این مسجد از بخش هایی مثل: قنات، چاه آب،کتابخانه ، گنبدخانه، ایوان اصلی، شبستان ها تشکیل شده است. همه این بخش ها با ظرافت و دقت خاصی طراحی شده اند.
مسجد جامع یزد با قدمتی ۹۰۰ ساله، از زیباترین و باشکوهترین بناهای تاریخی و جاهای دیدنی یزد به حساب می آید. در سال 1313 شمسی این مسجد در فهرست آثار ملی ثبت شد و در سال 1396 به عنوان بافت تاریخی یزد در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
آدرس: یزد، ضلع غربی خیابان امام خمینی، محله فهادان – مسجد جامع یزد
میدان امیر چخماق
امیر چخماق نام میدانی است در بافت تاریخی شهر یزد که یکی از معروفترین جاهای دیدنی یزد و از میدانهای تاریخی کشور به شمار میرود. میدان امیر چخماق در بافت قدیمی این شهر همچون نگینی میدرخشد.
این میدان که از جاذبههای گردشگری متعددی ازجمله: بازار، تکیه، مسجد، دو آبانبار و یک بقعه تشکیل شده است، گزینهای عالی برای گردشگری به حساب می آید؛ بهخصوص در طول شب که چشمانداز بسیار زیبایی را به روی شما به نمایش میگذارد. این میدان در طول تاریخ از میدانهای اصلی برای تجمع مردم یزد بوده و پس از انقلاب نیز همانطور به مرکز تجمعات مردمی در تظاهراتها، تشییع شهدا و علما، راهپیماییها، کاروانسرای شعبان، کاروانسرای بافتیها، حمام و غیره تبدیل شده است.
این میدان به عنوان میدان حماسه یزدیها نیز شناخته میشود. جذابترین بخش این میدان، بنای سه طبقه تکیه آن است که از هر جاذبه دیگری چشم گردشگران و بازدیدکنندگان را به خود خیره میکند.این میدان از شاخصترین جاهای دیدنی یزد محسوب میشود و هر یک از بناهای موجود در این میدان دارای ویژگیهایی خاص هستند که تمام آنها در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده اند.
آدرس: شهر یزد، خیابان امام خمینی (ره)، میدان امیر چخماق
آتشکده یزد
آتشکده یزد مکانی است برای نگهداری آتش مقدس زرتشتی در شهر یزد و نیایشگاه زرتشتیان ساکن در این شهر است که ارزش بسیاری برای زرتشتیان دارد. نامهای دیگر این مکان مقدس؛ آتشکده بهرام یزد، خانه زرتشتیان یزد، آتشکده وَرهُرام نیز میباشد.
این آتشکده در دوران پهلوی اول ساخته شده است و آتشی كه در آن میسوزد بيش از ۱۵۰۰ سال روشن مانده است. یکی از سه آتش باستانی و مقدس پیروان زرتشت از دوره ساسانیان، آتش موجود در آتشکده زرتشتیان یزد بوده که همچنان روشن و شعلهور مانده است. آتشکده یزد یکی از نمادهای شهر یزد میباشد و بخش مهمی از میراث فرهنگی و تاریخی این شهر کهن و نمونهای از زندگی و همزیستی ادیان مختلف در کنار یکدیگر محسوب میشود.
این مکان از نیایشگاه زرتشتیان میباشد که ارزش بسیاری برای زرتشتیان دارد. در آن آتش، جایگاه ویژهای دارد و مهمترین نیایشهای دینی از جمله خواندن اوستا و گاتها در آن و در مقابل آتش صورت میگیرد. جالب است بدانید که درهای این آتشکده از سال 1960 میلادی یعنی(اواخر دهه 30 یا اوایل دهه 40 خورشیدی) بر روی بازدیدکنندگان همچنان باز است. این مکان در تاریخ ۲۲ شهریور ۱۳۷۸ هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آدرس: شهر یزد، بلوار شهید منتظر قائم، خیابان آیت الله کاشانی- آتشکده یزد
موزه آینه و روشنایی یزد
موزه قصر آیینه، که به نامهای موزه آیینه و روشنایی و مرکز فرهنگی موزهای نور و روشنایی یزد نیز شناخته میشود، و یکی از نقاط جذاب و جاهای دیدنی یزد است که در سال ۱۳۷۷ تبدیل به موزه شد و در سال بعد در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. این موزه جایی است که هنرمندی هنرمندان در تمامی جوارهها و کنارههایش به نمایش گذاشته شده است. گچ بریهای زیبا، آینهکاریهای بینظیر، نقش ونگارههای مبهوتکننده، درهای چوبی منحصربهفرد و مشبککاری و … از زیباترین اجزا این اثر معماری هنری به شمار میآیند.
در داخل موزه، آثاری همچون مجموعهای از خطوط، اسلحه ها، سکه ها، تمبرها، قفلها، نمونههایی از برنزهای لرستان و غیره نیز نمایش داده میشوند. موزه قصر آیینه بهعنوان یکی از زیباترین آثار تاریخی و جاهای دیدنی یزد میباشد. این موزه با معماری منحصربه فرد و تاریخیاش، در دل یک بنا با شکوه و زیبا قرار دارد و ساختار آن به دوران پهلوی اول بازمیگردد.
مساحت این موزه با زیربنای ۸۳۷ متر مربع و فضای باغباغچهای به مساحت ۸,۱۷۴ متر مربع، این موزه را به یک فضای آرام و دلپذیر تبدیل کرده است. این موزه جاذبهای است که در آن میتوانید مجموعهای از اشیای روشنایی نظیر پیه سوزها و نفت سوزها را مشاهده کنید و در کنار آنها، آینهکاریهای زیبا، انواع سلاح، سکهها، مهرههای زینتی و… تجربهای یکتا را به دست آورید.
آدرس: شهر یزد، خیابان آیتالله کاشانی، روبهروی پارک هفت تیر – موزه آیینه و روشنایی
کویر کاراکال
کویر کاراکال، یک منطقه در نزدیکی شهر بافق و روستای صادق آباد، به عنوان یکی از جذابترین مناطق کویری و جاهای دیدنی یزد شناخته میشود. این منطقه به عنوان زیباترین کویر یزد نیز شناخته میشود.
کاراکال یکی از محیطهای مهم برای گربهسان کاراکال در ایران است و به همین دلیل به این نام خوانده میشود. این گربهسان که به نامهای «سیاهگوش» و «منگولهگوش» نیز شناخته میشود، دارای گوشهای کشیده و با نوکتیزی رو به بالا است.
مکان قرار گیری کویر کاراکال و نزدیکی آن به روستای صادق آباد باعث شده تا به این کویر نام «کویر صادق آباد یزد» هم اختصاص داده شود. سفر به این منطقه تجربههای شگفتانگیزی را به ارمغان میآورد.
تماشای آسمان شب با صدای باد، تجربه تفریحاتی همچون شترسواری و آفرود، اقامت در اقامتگاههای سنتی زیبا و لذت بردن از آرامش بیپایانی از جمله تجاربی هستند که در سفر به کویر کاراکال به انسانها دست میدهد.
آدرس : شهر بافق، روستای صادق آباد – کویر کاراکال
بافت تاریخی یزد
بافت تاریخی شهر یزد از جمله جواهر حیرت انگیزی از بافتهای مسکونی در تاریخ ایران است که مساحتی حدود ۷۰۰ هکتار را در بر میگیرد. بافت قدیمی یزد، به شدت بهترین و مهمترین دلیلی است که برای سفر به این شهر، آوازه اش به تمام دنیا انتشار یافته است.
با رفتن به مناطق قدیمی و تاریخی این شهر، مجموعهای از ساختمانها و بناهایی به چشم میخورند که معماری و فنآوری مهندسی استفاده شده در ساختارهای آنها، همگان را به غافلگیری میاندازد. این قسمت بافتی تاریخی بهعنوان یکی از مناطق دیدنی برجسته یزد محسوب میشود و با ترکیبی هماهنگ از ساختارهای معماری، کوچههای خشتی قدیمی و آب نماها، ثروت تاریخی زیادی را در خود جای داده است.
در این کوچه بازارهای تاریخی، تمام امکانات زندگی روزمره و اجتماعی تدارک دیده شدهاند. محدوده بافت تاریخی یزد از سمت جنوب به خیابان کاشانی، از جنوب به خیابان دولتآباد، از شرق به محله فهادان و از غرب به خیابان مطهری امتداد دارد. در این محدوده تاریخی، بیش از ۱۷۰۰ ساختمان خشتی وجود دارد که از ارزش تاریخی و فرهنگی بینظیری برخوردارند.
پارک کوهستان یزد
پارک کوهستان، با مساحتی فراگیر از حدود ۵۰ هکتار، در سال ۱۳۸۴ تأسیس شد و در آن انواع گوناگونی از درختان کاشته شده است. از جمله این درختان می توان به اقاقیا، کاج، زیتون و نارون اشاره نمود.
یک جاده زیبا از وسط پارک کوهستان یزد عبور می کند که به زیبایی این مکان افزوده است. از جمله نقاط دیدنی این پارک، میتوان به شهربازی، مناظر طبیعی از ارتفاعات و دریاچه اشاره کرد.
در دریاچه، قایق های پدالی نیز موجود هستند، بنابراین امکان قایق سواری نیز وجود دارد. امکانات دیگری از این پارک شامل پیست اسکی، پیست موتوسیکل، پیست ماشین سواری (با ماشین های مسابقه کوچک)، پارکینگ، آلاچیق و بوفه می باشد.
آب نمای موسیقایی پارک کوهستان یزد در تاریخ ۹ آبان سال ۱۳۹۲ افتتاح شد و از آن زمان به محلی برای برگزاری سخنرانی ها و کنسرت های موسیقی تبدیل شده است. پارک کوهستان، بهعنوان یکی از پارک های محبوب یزد، در حال حاضر در دست ارتقاء است و به زودی با کفپوش جدید، آلاچیق و امکانات بازی دیگر تجهیز خواهد شد.
این پارک بهعنوان مهم ترین پارک یزد، میزبان جشنواره های تابستانی است. یکی از جشنواره های پرطرفدار اینجا، جشنواره بادبادک هاست که می تواند برای هر سنی، کودکان و بزرگسالان، تجربه ای هیجان انگیز فراهم کند.
آدرس: ابتدای جاده یزد به تفت، بعد از بزرگراه یزد به بافق
زندان اسکندر یزد
مدرسه ضیائیه، که به نام زندان اسکندر نیز شناخته میشود، یکی از گوهرهای تاریخی و جاذبههای دیدنی شهر یزد است. این بنای باشکوه که در تاریخ ۲۳ اسفند سال ۱۳۴۶ به شماره ۷۷۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده، یادگاری از دوران صفویه است و در محله فهادان، یکی از محلههای تاریخی یزد، واقع شده است.
علاوه بر ارزشهای تاریخی و معماری، مدرسه ضیائیه از نظر معنوی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. این مکان مقدس، در طول تاریخ شاهد حضور و تدریس عالمان بزرگ دینی بوده و همواره مورد احترام مردم یزد قرار داشته است.
خانه لاری ها یزد
خانه تاریخی لاریها، نگینی از دوران قاجار، در محله فهادان یزد و در همسایگی عمارت کلاه فرنگی خودنمایی میکند. این بنای باشکوه، در جوار بناهای تاریخی دیگری همچون بقعه سید گل سرخ، زندان اسکندر (مدرسه ضیائیه) و برج قرار گرفته و با شکوه و عظمت خود، هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب میکند.
قدمت این خانه ارزشمند به دوره قاجار باز میگردد و در سال ۱۲۸۶ قمری به دستور “حاج ابراهیم لاری” بنا شده است. در سالهای اولیه پس از ساخت، خانه لاریها به عنوان خانقاه نعمتاللهی مورد استفاده قرار میگرفت و در دوره قاجار، به عنوان یکی از خانههای اعیانی و اشرافی شهر یزد شناخته میشد.
چشمه غربالبیز مهریز
در میان گرمای سوزان کویر، چشمهای خنک و گوارا همچون نگینی میدرخشد. چشمه غربالبیز، این جاذبهی طبیعی، در دامنهی کوهی به همین نام در نزدیکی روستای مدوار در شهرستان مهریز واقع شده است. این چشمهی جوشان، در فاصلهی 10 کیلومتری از مرکز مهریز و 40 کیلومتری از یزد، طراوت و سرزندگی را به ارمغان میآورد.
مساحت آبریز این چشمه حدود 10 کیلومتر مربع تخمین زده میشود و در فصلهای پر بارش، آب فراوانی از آن به سمت پایین سرازیر میشود. در اطراف چشمه، پوشش گیاهی انبوهی از گیاه “درمنه” به چشم میخورد که زیبایی این منطقه را دوچندان میکند.
روستای شواز
روستای تاریخی شواز، واقع در شهرستان تفت، یکی از محبوب ترین جاذبه های گردشگری یزد به شمار میرود. نام این روستا ریشه در پدیده طبیعی باد دارد؛ به گفته اهالی، شواز تحریفی از “شب باد” یا “شاه باد” است که به دلیل وزش بادهای شدید شبانه در این منطقه انتخاب شده است. جشنوارههای متعددی در روستای شواز برگزار میشود که در آنها آداب و رسوم، مراسم آیینی، موسیقی و نواهای محلی، صنایع دستی، پوشش سنتی و غذاهای محلی این منطقه به نمایش گذاشته میشود. از جمله این جشنوارهها میتوان به “شب باد تا شواز”، شبیهخوانی، چاووشیخوانی، شب شعر روستا، بومگردی، رصد ستارگان و اجرای بازیهای سنتی و محلی اشاره کرد.
تالاب پساب
در قلب کویر یزد، دریاچهای کوچک به نام تالاب پساب وجود دارد که به دست انسان ایجاد شده است. این تالاب از آبهای تصفیهشده فاضلاب یزد شکل گرفته و در میان ماسههای روان کویر، منظرهای زیبا و خاص را به نمایش گذاشته است. طول تالاب حدود ۳ کیلومتر و در عریضترین قسمت آن ۱ کیلومتر است و ۱۱۴۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. پوشش گیاهی اطراف تالاب عمدتاً از نیهای بزرگ تشکیل شده است.
تالاب پساب در منطقهای با کمبود آب به عنوان یک آبشخور برای حیات وحش کویر شناخته میشود. این تالاب همچنین مقصدی موقتی برای پرندگان مهاجر در فصل زمستان است. آب این تالاب به آبیاری کمربند سبز شهر یزد کمک میکند و اجرای موفق این پروژه میتواند به کاهش مشکل گرد و غبار و از بین رفتن بارندگیهای کم این منطقه کمک کند.